ซีดี ๙๒ พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์​ ปาโมชฺโช

เข้าใจจิตใจตัวเองก็จะเข้าใจชีวิตของตัวเอง 
เข้าใจสิ่งที่แวดล้อมชีวิตของเราอยู่ 
ครอบครัวเราอย่างนี้แวดล้อมเราอยู่ 
ที่ทำงานเรา เพื่อนร่วมงานเราแวดล้อมเราอยู่อีกชั้นหนึ่ง 
สังคมข้างนอกก็แวดล้อมเราอยู่อีกชั้นหนึ่ง 
สังคมระหว่างประเทศก็แวดล้อมเราอยู่อีกชั้นหนึ่ง 
ถ้าชั้นในสุดก็คือที่จิตของเราเอง 
เขยิบกว้างออกมาก็มีที่กายด้วย ที่จิตด้วย 
กว้างกว่านั้นก็เป็นครอบครัว เป็นสังคม เป็นชั้นๆ ไป 
เรียนจากแกนกลางของมัน 
เรียนรู้อยู่ที่จิตได้ง่ายที่สุดเลย 
ถ้าเมื่อไรเห็นว่าจิตไม่ใช่ตัวเรา 
โลกทั้งโลกมันก็ไม่เป็นตัวเราหรอก 

ง่ายๆ เฝ้ารู้เฝ้าดูไป 
แล้วการที่จะเห็นว่าจิตไม่ใช่ตัวเรา ไม่ใช่นึกเอา 
แต่ดูของจริงเอา จิตใจมันเป็นตัวเรา เป็นของเราจริงไหม 
เฝ้ารู้เฝ้าดูลงไป จิตมีแต่ของเกิดดับ 
จิตสุขเกิดแล้วดับ จิตทุกข์เกิดแล้วดับ 
จิตที่เป็นกุศลเกิดแล้วดับ 
จิตโลภ โกรธ หลงเกิดแล้วก็ดับ 
เฝ้ารู้ลงไปเรื่อยๆ แล้วจะเห็นอีก 
จิตจะสุขหรือจิตจะทุกข์ จิตจะดีหรือจิตจะชั่ว 
สั่งไม่ได้ ห้ามไม่ได้ บังคับไม่ได้ นี้เรียกเห็นอนัตตา 
เรียนรู้อยู่เท่านี้ล่ะ รู้ อ่านจิตอ่านใจของตัวเอง 
ขั้นแรกก็รู้ว่ามีสภาวะอะไรเกิดขึ้น 
ขั้นต่อมาก็เห็นเลย
ว่าสภาวะทั้งหมดทั้งสิ้นนั้นไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา 
เรียนรู้ลงไปให้มากๆ 
เรียนรู้ลงที่จิตตัวเองให้มากๆ 
แล้วต่อไปมันก็จะเข้าใจ 
ความเข้าใจมันแจ่มแจ้งขึ้น 
กระทั่งจิตยังไม่เป็นตัวเรา 
กายมันจะเป็นตัวเราได้อย่างไร


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
19 ธันวาคม 2564

CD 92

เข้าใจจิตก็เข้าใจโลก :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 19 ธ.ค. 2564

เราจะทำอะไร เราก็ต้องรู้วัตถุประสงค์
ว่าเราต้องการทำอะไรเพื่ออะไร ต้องชัดเจน 
ไม่ใช่เห็นคนอื่นเขาปฏิบัติ
เราก็อยากปฏิบัติตามเขาด้วย มันไม่ได้เรื่องหรอก 
เราต้องรู้ว่าการปฏิบัติธรรม 
มีวัตถุประสงค์จริงๆ คือ
เพื่อถอดถอนความทุกข์ออกจากใจเราให้ได้ 
จุดหมายสูงสุดก็คือความดับทุกข์ มี 2 ตัว 
ความดับทุกข์อันนี้เป็นวัตถุประสงค์สูงสุด 
เป้าหมายของเราอันแรกเลยก็คือต้องพ้นทุกข์ก่อน 
ต้องรู้ว่าทุกข์คืออะไร 
ฉะนั้นอริยสัจท่านจะเริ่มต้นจากทุกข์ 
สิ่งที่เรียกว่าทุกข์ก็คือ รูป นาม กาย ใจของเรานี้เอง

เรารู้วัตถุประสงค์เราจะภาวนาเพื่อพ้นทุกข์ 
เราจะพ้นทุกข์ได้ 
เราต้องปล่อยวางความถือมั่นในกายในใจได้ 
ปล่อยรูปนามได้ 
เราจะปล่อยวางรูป นาม กาย ใจได้ จะทำอย่างไร 
พระพุทธเจ้าบอกให้เราเห็นกายตามความเป็นจริง 
เห็นใจตามความเป็นจริง 
ท่านบอก “เพราะเห็นตามความเป็นจริงจึงเบื่อหน่าย 
เพราะเบื่อหน่ายจึงคลายความยึดถือ 
เพราะคลายความยึดถือจึงหลุดพ้น 
เพราะหลุดพ้นจึงรู้ว่าหลุดพ้นแล้ว 
ชาติคือความเกิดสิ้นแล้ว 
การประพฤติปฏิบัติธรรมทั้งหลายจบแล้ว 
กิจที่ควรทำทำเสร็จแล้ว 
กิจอื่นเพื่อความบริสุทธิ์หลุดพ้นไม่มีอีกแล้ว” 
จะรู้สึกอย่างนั้น 
ฉะนั้นจุดสำคัญก็คือการรู้ทุกข์ บอกทุกข์ให้รู้ 
เพราะเห็นตามความเป็นจริงจึงเบื่อหน่าย 
สุดท้ายก็คลายความยึดถือ ก็หลุดพ้น 

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
23 มกราคม 2565

เป้าหมายสูงสุดคือความดับทุกข์ :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 23 ม.ค. 2565

เวลาเราทำทานเรามีความสุข
จิตใจที่รู้จักให้มันจะพัฒนา 
อันแรกเลย มันลดความเห็นแก่ตัว
อันที่สอง ใจที่รู้จักเกื้อกูลมันจะอ่อนโยน
สิ่งที่พระพุทธเจ้าสอน 
สุดท้ายมันก็มาลงที่การพัฒนาใจทั้งนั้น 
เรานึกว่าทำทานไม่เกี่ยวกับการปฏิบัติ 
ที่แท้การทำทานเป็นการฝึกจิตขั้นพื้นฐาน 
ต่อมาเราก็ฝึกให้เข้มข้นขึ้น รักษาศีล 
การรักษาศีลจะต้องต่อสู้กับกิเลสตัวเอง 
กิเลสมันจะพาเราผิดศีลตลอดเวลา 
เราก็พยายามรักษาศีลไว้ ไม่ตามใจกิเลสที่จะทำผิดศีล
ศีลเป็นการฝึกลดละความโลภ ความโกรธ ความหลง
เห็นไหมว่าทานก็สำคัญ ศีลก็สำคัญ 
ถัดไปที่ฆราวาสต้องเรียนนั้นคือภาวนา
การภาวนามันมี 2 อันคือสมถภาวนากับวิปัสสนาภาวนา 
มันอยู่ที่ว่าฆราวาสจะเอาแค่ไหน 
ฆราวาสพอใจที่จะภาวนาให้สงบ 
ให้จิตมีกำลังเพื่อจะไปสู้กับโลกก็ฝึกไป เป็นสมถภาวนา
อีกอันหนึ่งคือวิปัสสนาภาวนา ก็มีหลัก 
มีสติรู้กายรู้ใจ ตามความเป็นจริงด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง
เมื่อรู้หลักแล้วก็เดินเอา 
ช่วยตัวเองพยายามพัฒนาตัวเองไป
ฝึกตัวเองอย่างนี้ทุกวัน 
มันก็จะอยู่ในเรื่องทาน ศีล ภาวนา 
สุดท้ายมันก็ลดละอกุศลลงไป 
แล้วก็เจริญกุศลให้ถึงพร้อม

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
29 มกราคม 2565

ทาน ศีล ภาวนาเพื่อพัฒนาจิต :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 29 ม.ค. 2565

ถ้าเราตัดตรงเข้ามา 
เห็นความจริงของจิตได้ 
เวลาที่มันรู้แจ้งแทงตลอดในตัวจิตว่าจิตไม่ใช่ตัวเรา 
เจตสิกทั้งหลายก็พลอยไม่ใช่เราด้วย 
เป็นแค่ของถูกรู้ถูกดู 
รูปทั้งหลายมันก็ไม่ใช่ตัวเรา 
มันเป็นแค่ของถูกรู้ถูกดูเท่านั้น 
ตัวนี้มันก็ถูกรู้ 
รูปภายในหรือรูปภายนอก 
รูปคนอื่น รูปสัตว์อื่น มันก็อาการเดียวกัน 
มีลักษณะอันเดียวกัน 
คือมันเป็นวัตถุ เป็นก้อนธาตุ เหมือนๆ กัน 
สุดท้าย มันก็ตายก็เน่าไป 
กลับไปเป็นธาตุดิน น้ำ ไฟ ลม เหมือนเดิม 
เพราะฉะนั้นเข้าใจที่จิตตัวเดียวจะเข้าใจธรรมทั้งหมด 

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
30 มกราคม 2565

เข้าใจจิตแล้วเข้าใจธรรมทั้งหมด :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 30 ม.ค. 2565

สิ่งที่หลวงพ่อสอนเรื่องธรรมดาทั้งหมด 
เพียงแต่มนุษย์ทั้งหลายมันไม่ธรรมดา 
เพราะว่าจิตมันถูกโลภ โกรธ หลง ครอบงำเอาไว้ 
ก็เลยรู้สึกว่าธรรมะนี้ยาก 
จริงๆ ธรรมดาที่สุด

ธรรมดาคืออะไร 
ธรรมดาของสิ่งที่เกิดขึ้นก็คือต้องดับทั้งหมด 
เรียกว่าเรามีดวงตาเห็นธรรมแล้ว 
ธรรมะเป็นเรื่องธรรมดา คือเราเห็นว่า 
“สิ่งใดสิ่งหนึ่งเกิดขึ้นเป็นธรรมดา 
สิ่งนั้นทั้งหมดดับเป็นธรรมดา” เห็นธรรมดา 
ใจยอมรับธรรมดาอันนี้ 
ใจจะค่อยๆ คลายออกจากทุกข์ 
คลายออกจากโลก 
คลายออกจากวัฏสงสาร
ฉะนั้นเราฝึกตัวเองทุกวัน 
สิ่งที่สอนให้วันนี้ไปฟังซ้ำหลายๆ ที
เมื่อเรามีจิตที่เป็นคนดูแล้ว 
การเดินปัญญาจะไม่ใช่เรื่องยุ่งยากอีกต่อไปแล้ว 
ก็จะเห็นสิ่งใดเกิด สิ่งนั้นก็ดับ 
สิ่งทั้งหลายทั้งปวงบังคับไม่ได้ สั่งไม่ได้ บังคับไม่ได้ 
จะต้องไปเห็นด้วยตัวเอง 
ไม่ใช่คิดเอา ต้องเห็นเอา 
ฝึกไปเรื่อยเดี๋ยวก็เห็น 


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
5 กุมภาพันธ์ 2565

ธรรมะเป็นเรื่องธรรมดา : หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 5 ก.พ. 2565

ถ้าเราภาวนาเป็นเราจะรู้
การเรียงลำดับของพระพุทธเจ้านี้มีขั้นมีตอน  
เรียงขันธ์ ของที่หยาบที่สุดคือรูป แล้วก็ถึงนามธรรม 
นามธรรมก็มีส่วนที่หยาบ ส่วนที่ละเอียด 
เวทนาหยาบที่สุดเลย ดูง่าย ในนามธรรมทั้งหลาย 
เราค่อยๆ เรียนจากของหยาบที่สุดคือรูป
มาเวทนา สัญญา สังขาร 
เราก็ค่อยแยกๆๆๆ ไปจนถึงตัวจิต
เห็นรูปเห็นนามเป็นไตรลักษณ์นั่นล่ะ 
แล้วก็วางเป็นลำดับๆ ไป 
มันวางรูปได้ก่อน 
ตรงที่เห็นรูปไม่ใช่เรายังเป็นปุถุชนอยู่ 
ตรงที่เห็นรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณไม่ใช่เรา 
นั่นล่ะเป็นพระโสดาบัน 
ตรงที่เห็นความจริงว่ารูปไม่ควรยึดถือ
เพราะมันไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา 
นั้นล่ะได้พระอนาคามี 
ตรงที่วางจิตได้ หมดความยึดถือจิต 
มันก็เห็นจิตเองก็ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา 
ตรงนั้นล่ะเป็นพระอรหันต์ 
วางขันธ์ได้สิ้นเชิง

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
6 กุมภาพันธ์ 2565

วางขันธ์ 5 เป็นลำดับไป :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 6 ก.พ. 2565

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง

เข้าใจจิตก็เข้าใจโลก :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 19 ธ.ค. 2564

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช