ซีดี ๑๐๐ พระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์​ ปาโมชฺโช

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช

หน้าที่เรา ไม่ใช่ละขันธ์ ไม่ใช่ดัดแปลงขันธ์ 
แต่รู้กายอย่างที่กายเป็น รู้จิตใจอย่างที่จิตใจเป็น 
ในส่วนของจิตใจไม่ได้อยู่โดดๆ 
จิตใจก็ต้องอยู่กับสิ่งที่ปรุงแต่งจิตใจด้วย 
สุข ทุกข์ ดี ชั่ว อะไรพวกนี้ 
ความจำได้หมายรู้เป็นตัวที่เข้ามาปรุงแต่งจิตใจ 
เรียนรู้ลงไปเรื่อยๆ ถ้ามันแจ่มแจ้ง มันก็วาง 

เราปฏิบัติธรรมให้สมควรแก่ธรรม 
ธรรมะฝ่ายชั่ว ละเสีย ธรรมะฝ่ายดี เจริญขึ้นมา 
แต่ธรรมะทั้งชั่วทั้งดี ทั้งเป็นกลางๆ ให้รู้อย่างที่มันเป็น 
ถ้ารู้อย่างธรรมะฝ่ายชั่ว ถ้าเรารู้ มันก็ดับ 
อย่างโทสะเกิด เรารู้ มันก็ดับ 
วิธีดับกิเลส รู้ทันมัน 

ถ้าเรารู้ลงไป กิเลสเกิดหรือกุศลเกิดก็ตามเถอะ 
หรือร่างกายเคลื่อนไหวอยู่ รู้สึก 
สุข ทุกข์เกิด รู้สึก ดี ชั่วเกิด รู้สึก 
ถ้าเรามีสติรู้ทัน มันจะไม่ปรุงตัณหาขึ้นมาหรอก 
เมื่อไม่ปรุงความอยากขึ้น ตามอำนาจของกิเลส 
จิตใจก็จะไม่ดิ้นรนปรุงแต่ง 
จิตใจเราก็พ้นจากความปรุงแต่ง บางทีพ้นชั่วคราว 
ถ้าอย่างเรายังทำอยู่อย่างนี้ ก็พ้นชั่วคราว 
แต่มันจะพ้นถาวรได้ ถ้ารู้แจ้งแทงตลอดอริยสัจ 
รู้แจ้งแทงตลอดในขันธ์ 5 
ถ้ารู้แจ้งแทงตลอดแล้ว ขันธ์ 5 ทั้งหมดตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์ 
ตัณหาจะไม่เกิดอีก ความปรุงของจิตจะไม่มี 
จิตก็จะพ้นจากความปรุงแต่งไป 

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วันสวนสันติธรรม
12 มีนาคม 2566

CD 98

รู้แจ้งแทงตลอดในขันธ์ 5 :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 12 มีนาคม 2566

เราตั้งอกตั้งใจฝึกตัวเอง 
ถือศีล 5 ทุกวันทำในรูปแบบ 
ทำกรรมฐานสักอย่างหนึ่ง แล้วก็คอยรู้ทันจิตตนเอง 
อย่าเพ่ง อย่าจ้อง แค่รู้ทันจิต 
จิตหนีไปคิด รู้ จิตถลำไปเพ่ง รู้ 
เวลาที่เหลือเจริญสติในชีวิตประจำวัน 
เจริญสติในชีวิตประจำวันก็คือ 
มีตาก็ดู มีหูก็ฟัง มีจมูกก็ดมกลิ่น มีลิ้นก็รู้รส 
มีกายก็รู้สัมผัส มีใจก็คิดนึกได้ ไม่ใช่ห้ามคิด 
แต่เมื่อกระทบอารมณ์ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ แล้ว 
จิตใจเรามีความเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้น 
เกิดสุขให้รู้ เกิดทุกข์ให้รู้ เกิดกุศลให้รู้ เกิดอกุศลให้รู้ 
หรือจิตไปทำงานทางตาให้รู้ ไปทำงานทางหู 
ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ ให้รู้ 
รู้เท่าที่รู้ได้ ไม่ต้องรู้เยอะอย่างที่หลวงพ่อบอก เอาเท่าที่เรารู้ได้

นี่ล่ะงาน 3 ตัว ถือศีล 5 ทำในรูปแบบ แล้วคอยสังเกตจิตตนเอง 
งานที่ 3 คือเจริญสติในชีวิตประจำวัน 
ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ กระทบอารมณ์ 
แล้วมีความเปลี่ยนแปลงใดๆ เกิดขึ้นที่จิตให้รู้ทัน 
ถ้าทำ 3 ประการนี้ได้ มรรคผลนิพพานไม่อยู่ไกลเราหรอก 
ไม่ได้อยู่ไกลแล้ว ไม่เกินเอื้อม 
ขอให้ทำให้ต่อเนื่อง อดทน 
ฟังธรรมะพอเข้าใจ พอรู้หลักแล้ว 
สิ่งสำคัญมากคืออดทน

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
12 สิงหาคม 2566

วันแม่แห่งชาติ

ธรรมะภาคปฏิบัติ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 12 ส.ค. 2566

เราค่อยๆ ภาวนาจนกระทั่ง 
จุดแรกก็คือละความเห็นผิดว่ามีตัวมีตนได้ 
ถัดจากนั้นก็ฝึกปฏิบัติของเราไปเรื่อยๆ 
จนกระทั่งหมดความยึดถือในตัวในตน 
ทีแรกละความเห็นผิด ต่อไปก็ละความยึดถือได้ คนละชั้นกัน 
ละความเห็นผิดได้ก็เป็นพระโสดาบัน 
ละความยึดถือในกายได้ก็เป็นพระอนาคามี 
ละความยึดถือในจิตได้ก็เป็นพระอรหันต์ 
ที่สุดแห่งทุกข์ก็อยู่ตรงนั้น 
หมดความยึดถือกาย หมดความยึดถือจิต 
เพราะเห็นแจ้งแล้ว กายคือตัวทุกข์ จิตคือตัวทุกข์ 

ก่อนจะถึงจุดนั้น 
มันจะเห็นว่ากายเป็นที่ตั้งของความทุกข์ 
จิตเป็นที่ตั้งของความทุกข์ 
อย่างพระโสดาบัน พระสกทาคามี 
จะเห็นกายเป็นที่ตั้งของความทุกข์ 
จิตเป็นที่ตั้งของความทุกข์ 
พระอนาคามีเห็นกายคือตัวทุกข์ 
แต่จิตยังเป็นที่ตั้งของความทุกข์อยู่ 
ภาวนาถึงสุดขีดถึงจะรู้ว่าจิตเองก็คือตัวทุกข์ 
ความรู้ของธรรมะมันก็ลึกล้ำไปเป็นลำดับๆ 
ไม่ต้องตกใจ ค่อยๆ เรียนไปตามลำดับนี้ล่ะ 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
7 ตุลาคม 2566

CD 100

ละความเห็นผิดแล้วจึงละความยึดถือ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 7 ต.ค. 2566

หลักการปฏิบัติ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 8 ต.ค. 2566 

พอได้หลักไหม หลักของสมถะว่าอย่างไร ตอบได้ไหม 
น้อมจิตไปอยู่ในอารมณ์อันเดียวที่มีความสุขอย่างต่อเนื่อง 
สงบก็ช่าง ไม่สงบก็ช่าง 
เราแค่น้อมจิตไปอยู่กับอารมณ์อันเดียวที่มีความสุข 
แต่อย่างถ้าเราไปเพ่ง เราไม่ใช่แค่ระลึกถึงอารมณ์ 
น้อมจิตไป แต่เอาจิตไปเพ่ง ไม่มีความสุขหรอก 
จะเครียดทันทีเลย จิตก็แน่นๆ 
บางทีเพ่งร่างกายคอเคล็ดไปเลย 
นั่นไม่ได้มีความสุขหรอก 
ถ้าไม่มีความสุข สมาธิไม่เกิดหรอก 
เพราะความสุขเป็นเหตุใกล้ให้เกิดสมาธิ 

ค่อยๆ ฝึก ถ้าจะทำสมถะ 
จะให้จิตได้พักผ่อน จะให้จิตมีเรี่ยวมีแรง 
เราก็ดูเราอยู่กับอารมณ์กรรมฐานอะไรแล้วมีความสุข 
เราก็อยู่กับอารมณ์อันนั้นล่ะ 
สงบก็ช่าง ไม่สงบก็ช่าง แต่ระลึกถึงอารมณ์อันนั้นไป 
ให้จิตใจเคล้าเคลียอยู่กับอารมณ์อันนั้นไป 
เดี๋ยวเดียวจิตก็จะสงบตั้งมั่น 
มีเรี่ยวมีแรงขึ้นมาได้ ค่อยๆ ฝึก 
หรือถ้าจะทำวิปัสสนาให้จิตรู้ความจริง
เพื่อจะได้ปล่อยวางได้ 
ก็หลักมีนิดเดียวนั่นล่ะ 
มีสติรู้กายรู้ใจตามความเป็นจริง 
(ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง) 
ไม่หนีหลักนี้หรอก ใช้วิธีไหนก็เหมือนกัน 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
8 ตุลาคม 2566

หลักการปฏิบัติ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 8 ต.ค. 2566

จะล้างความเห็นผิด 
ลองมาดูความจริงของร่างกายตัวเอง 
ดูความจริงของจิตใจตัวเอง ไม่ต้องไปดูข้างนอก 
เพราะข้างนอกใครๆ มันก็รู้ว่าไม่ใช่เรา 
ความหลงผิดมันอยู่ที่ว่า กายนี้คือเรา จิตใจนี้คือเรา 
เพราะฉะนั้นเราต้องดูเข้ามาตัวนี้ให้ได้ 
ถ้าล้างความเห็นผิดได้ว่ากายนี้เป็นแค่วัตถุ เป็นก้อนธาตุ 
เป็นสมบัติของโลก ไม่ใช่ตัวเรา ไม่ใช่ของเรา 
เห็นจิตใจ ความรู้สึกนึกคิดทั้งหลายและก็จิตใจ 
ก็เป็นสิ่งที่เกิดขึ้น ตั้งอยู่ แล้วก็ดับไป เหมือนความฝัน 
ความสุขเกิดขึ้นก็เหมือนฝัน ความทุกข์เกิดขึ้นก็เหมือนฝัน 
กุศลอกุศลเกิดขึ้น มันก็เหมือนเราฝันอยู่ ฝันว่าโลภ ว่าโกรธ ว่าหลง 

ดูเรื่อยๆ มันจะถอนความเห็นผิดว่าจิตใจเป็นตัวเรา 
เพราะเราจะเห็นจิตใจเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ไม่เที่ยง 
เดี๋ยวจิตใจก็สุข เดี๋ยวจิตใจก็ทุกข์ เดี๋ยวจิตใจเฉยๆ ไม่สุข ไม่ทุกข์ 
เดี๋ยวจิตใจก็เป็นกุศล เดี๋ยวก็เป็นอกุศล อย่างนี้ 
เราเห็นว่ามันไม่เที่ยงหรอก 
แล้วก็เห็น แต่ละอย่างเราบังคับมันไม่ได้ เป็นของถูกรู้ถูกดู 
เมื่อมันเป็นของถูกรู้ถูกดู มันก็เหมือนเราเห็นคนอื่น 
อย่างเราเห็นร่างกายเราเป็นของถูกรู้ถูกดู 
มันก็เหมือนร่างกายของคนอื่น 
เห็นความรู้สึกนึกคิดทั้งหลาย ก็เป็นของถูกรู้ถูกดู 
มันก็เหมือนความรู้สึกของคนอื่น 
มันไม่มีตัวเราตรงไหนเลย ทั้งในกายทั้งในใจนี้ 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
14 ตุลาคม 2566

วิธีล้างความเห็นผิด :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 14 ต.ค. 2566

เรียนเข้ามาให้ถึงจิตเลยตั้งแต่เริ่มต้น 
ทำกรรมฐานสักอย่างหนึ่งแล้วคอยรู้ทันจิตตัวเอง 
จิตหลงไปคิดรู้ทัน จิตหลงไปเพ่งอารมณ์กรรมฐานรู้ทัน 
ทำกรรมฐานไปขี้เกียจขึ้นมา รู้ทัน 
ทำกรรมฐานแล้วรู้สึกมีความสุข รู้ทัน 
คอยรู้ทันจิตตัวเองเรื่อยๆ ไป 
ถ้าต้องการความสงบ เวลามีความสุขก็อย่าไปเพลินมาก 
รู้ยินดีพอใจ จิตเราจะประณีตจะสงบยิ่งกว่าเก่าอีก 
เวลาที่เราภาวนาจิตสงบนี่จะเป็นระดับของฌาน 
ในเบื้องต้นจิตจะมีปีติมีความสุข 
แล้วเราภาวนาไป เราเห็นจิตมีปีติ 
ปีติดับ จิตมีแต่ความสุข 
ดูไปอีก ความสุขดับ จิตเป็นอุเบกขา
ถ้าจิตยังมีปีติมีความสุขอะไรนี้ เป็นสมาธิขั้นต้นเท่านั้นเอง 
แต่ถ้าจิตเป็นอุเบกขาคือเป็นกลาง ตั้งมั่นเด่นดวงเป็นกลาง 
ไม่หลงไปในความยินดี ไม่หลงในความยินร้าย 
นั่นคือจิตที่มีสมาธิเต็มที่แล้ว 
ถ้าเราทำได้ขนาดนั้นเวลาเรามาเจริญปัญญา 
ตาหูจมูกลิ้นกายใจกระทบอารมณ์ 
จะเห็นจิตเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลา 
เราจะใช้เวลาในการเจริญปัญญาไม่มากหรอก 
ถ้าเราตัดตรงเข้ามาที่จิตได้ก็เข้ามาที่จิตเลย 
แต่บางคนเข้าที่จิตตรงๆ ไม่ได้ 
ก็รู้สึกร่างกายไปก่อน เดินอ้อมหน่อยดีกว่าไม่เดิน 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
20 ตุลาคม 2566

คอร์สปฏิบัติธรรมชาวจีน

เรียนเข้ามาให้ถึงจิต :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 20 ต.ค. 2566

เส้นทางที่เราจะต้องเดิน 
ขั้นแรกก็เตรียมจิตให้พร้อมที่จะเจริญปัญญา 
จิตที่พร้อมเจริญปัญญา ก็เป็นจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง 
จิตที่ตั้งมั่นเป็นจิตที่มีลักขณูปนิชฌาน 
ส่วนจิตที่เป็นกลาง ตัวนี้จะทำให้จิตมีพลัง เป็นอารัมมณูปนิชฌาน 
หลวงพ่อถึงบอกว่า “มีสติรู้กายรู้ใจตามความเป็นจริง 
(ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง) 
การรู้กายรู้ใจตามความเป็นจริงคือการเจริญปัญญา 
สิ่งที่เป็นเหตุเป็นปัจจัยเกื้อหนุนการเจริญปัญญา คือ สัมมาสมาธิ 
สัมมาสมาธิก็คือสภาวะที่ตั้งมั่นและเป็นกลางนั้นล่ะ 
ตั้งมั่นเอาไว้เดินปัญญา เป็นกลางนี้เอาไว้ชาร์จพลังให้จิตมีเรี่ยวมีแรง 

พอมีจิตตั้งมั่น มีเรี่ยวมีแรงมากพอ 
เอาไปเดินปัญญา อย่าเฉยๆ อยู่ 
เดินปัญญาก็คือ พอสติระลึกรู้กาย 
ไม่ใช่รู้อยู่ที่จิตนิ่งๆ เฉยๆ อย่างนั้น 
สติระลึกรู้กาย จิตตั้งมั่นและเป็นกลาง 
จะเห็นไตรลักษณ์ของกาย 
สติระลึกรู้เวทนา ถ้าจิตตั้งมั่นและเป็นกลาง 
จะเห็นไตรลักษณ์ของเวทนา 
ถ้าจิตตั้งมั่นและเป็นกลาง สติระลึกรู้สังขาร 
ปรุงดีปรุงชั่วทั้งหลาย จิตก็จะตั้งมั่น จะเป็นกลาง 
จะเกิดปัญญาเห็นไตรลักษณ์ขึ้นมา มันจะอันเดียวกัน 
ในสติปัฏฐานทั้ง 4 ขอให้มีจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง 
สติระลึกอะไร อันนั้นแสดงไตรลักษณ์ทั้งหมด 
เราเห็นไตรลักษณ์นั่นล่ะ 
ที่หลวงพ่อใช้คำว่า “เห็นตามความเป็นจริง” 
ความเป็นจริงคือไตรลักษณ์ 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
21 ตุลาคม 2566

เคล็ดวิชาฝึกจิตเพื่อเดินปัญญา :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 21 ต.ค. 2566

0001.P  005 อุบายละสังขารรูปนาม 5 ก.ค. 29

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง