เส้นทางที่เราจะต้องเดิน 
ขั้นแรกก็เตรียมจิตให้พร้อมที่จะเจริญปัญญา 
จิตที่พร้อมเจริญปัญญา ก็เป็นจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง 
จิตที่ตั้งมั่นเป็นจิตที่มีลักขณูปนิชฌาน 
ส่วนจิตที่เป็นกลาง ตัวนี้จะทำให้จิตมีพลัง เป็นอารัมมณูปนิชฌาน 
หลวงพ่อถึงบอกว่า “มีสติรู้กายรู้ใจตามความเป็นจริง 
(ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง) 
การรู้กายรู้ใจตามความเป็นจริงคือการเจริญปัญญา 
สิ่งที่เป็นเหตุเป็นปัจจัยเกื้อหนุนการเจริญปัญญา คือ สัมมาสมาธิ 
สัมมาสมาธิก็คือสภาวะที่ตั้งมั่นและเป็นกลางนั้นล่ะ 
ตั้งมั่นเอาไว้เดินปัญญา เป็นกลางนี้เอาไว้ชาร์จพลังให้จิตมีเรี่ยวมีแรง 

พอมีจิตตั้งมั่น มีเรี่ยวมีแรงมากพอ 
เอาไปเดินปัญญา อย่าเฉยๆ อยู่ 
เดินปัญญาก็คือ พอสติระลึกรู้กาย 
ไม่ใช่รู้อยู่ที่จิตนิ่งๆ เฉยๆ อย่างนั้น 
สติระลึกรู้กาย จิตตั้งมั่นและเป็นกลาง 
จะเห็นไตรลักษณ์ของกาย 
สติระลึกรู้เวทนา ถ้าจิตตั้งมั่นและเป็นกลาง 
จะเห็นไตรลักษณ์ของเวทนา 
ถ้าจิตตั้งมั่นและเป็นกลาง สติระลึกรู้สังขาร 
ปรุงดีปรุงชั่วทั้งหลาย จิตก็จะตั้งมั่น จะเป็นกลาง 
จะเกิดปัญญาเห็นไตรลักษณ์ขึ้นมา มันจะอันเดียวกัน 
ในสติปัฏฐานทั้ง 4 ขอให้มีจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง 
สติระลึกอะไร อันนั้นแสดงไตรลักษณ์ทั้งหมด 
เราเห็นไตรลักษณ์นั่นล่ะ 
ที่หลวงพ่อใช้คำว่า “เห็นตามความเป็นจริง” 
ความเป็นจริงคือไตรลักษณ์ 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
21 ตุลาคม 2566

CD 100

เคล็ดวิชาฝึกจิตเพื่อเดินปัญญา :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 21 ต.ค. 2566

[คลิปสั้น] ธรรมะที่ทำให้เนิ่นช้า หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 27 ก.ค.68 (680727)

[คลิปสั้น] การสอนในภาคปฏิบัติ หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 2 ส.ค.68 (680802)

[คลิปสั้น] ไม่ได้เรียนเอาเรื่อง หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 2 ส.ค.68 (680802)

[คลิปสั้น] เคยบวชแล้วติดอาบัติสังฆาทิเสสต้องทำอย่างไร หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 2 ส.ค.68 (680802)

[คลิปสั้น] มีเครื่องอยู่เพื่อสังเกตจิตตัวเอง หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 3 ส.ค.68 (680803)

[คลิปสั้น] ระบบการสอนของพระกรรมฐาน หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 3 ส.ค.68 (680803)

"พอรู้หลักแล้วก็เร่งให้ภาวนาให้มาก 
พอทำถูกแล้วต้องทำให้พอ
ทำให้มากเจริญให้มาก เจริญสติให้มาก 
ตอนนี้พวกเราจำนวนมากจิตมันก็ตั้งมั่นขึ้นมา 
เมื่อจิตตั้งมั่นจิตมันตื่นขึ้นมาแล้ว 
ตั้งมั่นนี่มันตื่น มันรู้ มันตื่น มันเบิกบาน 
เราก็ได้ลิ้มรสชาติของสภาวะแห่งความตั้งมั่น 
ความตั้งมั่นก็คือสมาธินั่นล่ะ 
สมาธิแปลว่าความตั้งมั่น

ภาวนาให้ถูก ภาวนาให้พอ 
เดี๋ยวมันก็เห็นเองล่ะว่าทางที่จะเดิน เดินไปทางไหน 
แล้วแต่ละก้าวที่เดิน มันจะมีความรู้สึกเลย 
แต่เดิมเราเหมือนอยู่ในป่าที่ทึบมองไม่เห็นแสงเดือนแสงตะวัน 
คลำๆ เหมือนคนตาบอด 
พอเราภาวนารู้ทิศรู้ทาง ค่อยๆ คลำๆ ไป 
เราก็ออกมาสู่ที่โล่งขึ้นๆ จากป่าทึบก็มาเป็นป่าโปร่ง 
จากป่าโปร่งก็ออกมาเป็นไร่อ้อยไร่มันอะไรอย่างนี้ 
สุดท้ายก็ออกมาเจอถนนได้ 
ค่อยๆ ทำ ตั้งอกตั้งใจเข้า"

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม
9 สิงหาคม 2568

ทำถูกแล้วต้องทำให้มาก :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 9 ส.ค. 2568

"พิจารณาอสุภะมันมีข้อดีสำหรับพระ 
พระหนุ่มเณรน้อยอะไรอย่างนี้ กามราคะมันแรง 
พระไม่ใช่ว่าพอบวชปุ๊บแล้วไม่มีราคะเสียเมื่อไร 
เป็นโยมมีราคะอย่างไรมาบวชแล้ว
ราคะมันก็อยู่อย่างนั้นล่ะ 
แล้วเป็นโยมมันยังมีการผ่อนคลาย 
เป็นพระมันเก็บกด เก็บกดมากๆ เครียดมากๆ ก็เพี้ยนไป 
ทีนี้การพิจารณาปฏิกูลอสุภะเลยเป็นข้อดี 
เพราะมันเป็นสมถกรรมฐานที่ใช้ข่มราคะโดยตรง 
เพราะฉะนั้นส่วนใหญ่ครูบาอาจารย์กรรมฐาน
ท่านจะสอนลูกศิษย์ให้พิจารณาร่างกายเป็นปฏิกูลเป็นอสุภะ
วิธีพิจารณาปฏิกูลอสุภะทำได้หลากหลาย 
แล้วแต่กลวิธีของใคร 
บางคนก็ผลิตวิธีการใหม่ๆ ขึ้นมา 
ทำได้ทั้งนั้นล่ะ เพราะมันเป็นเรื่องของการคิด 
คิดอย่างไรก็ได้ให้มันลงอสุภะให้ได้ 
อย่างนี้ใช้ได้ทั้งนั้นล่ะ"

 หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม
10 สิงหาคม 2568

พิจารณาปฏิกูลอสุภะ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 10 ส.ค. 2568

[คลิปสั้น] พัฒนาจิตผู้รู้ด้วยขณิกสมาธิ หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 9 ส.ค.68 (680809)

[คลิปสั้น] ระดับของการรู้ทันจิต หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 9 ส.ค.68 (680809)

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง