▨ گزیده‌ای از بهترین اشعار ادبیات اعتراضی معاصر ایران
▨ با صدای خود شاعران 
▨ پالایش و تنظیم شعرها: شهروز

شعر اعتراضی معاصر ایران | با صدای شاعر

▨ شعرهای شمس لنگرودی با صدای خود شاعر
▨ شعر و صدای شمس لنگرودی
▨ با کیفیت و پالایش شده
▨ پالایش و تنظیم: شهروز

شعرهای شمس لنگرودی با صدای خودش

▨ بخش دوم از بهترین شعرهای معاصر زبان فارسی با صدای خودِ شاعر
▨ شعرها در تلگرام و در فضای پادکست نیز منتشر می‌شود. ما را با نام «شعر با صدای شاعر» بیابید.
▨ پالایش و تنظیم از شهروز
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
شعر و صدای شاعران بزرگ معاصر را پالایش شده و با کیفیت بشنوید

دکلمه | شعر با صدای شاعر | بخش دوم

▨ نام شعر: برای روزنبرگ‌ها (خبر کوتاه بود؛ اعدامشان کردند)
▨ شاعر: هوشنگ ابتهاج
▨ با صدای: هوشنگ ابتهاج و محمدرضا شجریان
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــ
خبر کوتاه بود؛
-«اعدامشان کردند.»
خروش دخترک برخاست
لبش لرزید
دو چشم خسته‌اش از اشک پُر شد
گریه را سر داد
و من با کوششی پُر درد، اشکم را نهان کردم

-چرا اعدامشان کردند؟
می‌پرسد ز من با چشم اشک‌آلود
{چرا اعدامشان کردند؟}

-عزیزم، دخترم
آنجا، شگفت‌انگیز دنیایی‌ست {است}
دروغ و دشمنی فرمانروایی می‌کند آنجا
طلا: این کیمیای خونِ انسان‌ها
خدایی می‌کند آنجا
شگفت‌انگیز دنیایی که همچون قرن‌های دور
هنوز از ننگ آزار سیاهان دامن‌آلوده‌ست
در آنجا حق و انسان حرف‌هایی {حرف‌های} پوچ و بیهوده‌ست
در آنجا دشمنی {رهزنی}، آدم‌کُشی، خون‌‌ریزی آزادست
و دست‌ و پای آزادی‌ست در زنجیر

عزیزم، دخترم
آنان
برای دشمنی با من
برای دشمنی با تو
برای دشمنی با راستی اعدامشان کردند
و هنگامی که یاران
با سرود زندگی بر لب
به سوی مرگ می‌رفتند
امیدی آشنا می‌زد چو گُل در چشمشان لبخند
به شوق زندگی آواز می‌خواندند
و تا پایان به‌ راه روشن خود باوفا ماندند

عزیزم
پاک کُن از چهره اشکت را، ز جا برخیز
تو در من زنده‌ای، من در تو: ما هرگز نمی‌میریم
من و تو با هزارانِ دگر
این راه را دنبال می‌گیریم
از آنِ ماست پیروزی
از آنِ ماست فردا، با همه شادی و بهروزی

عزیزم
کار دنیا رو به آبادی‌ست
و هر لاله که از خون شهیدان می‌دمد امروز
نوید روز آزادی‌ست
▨
هوشنگ ابتهاج (متخلص به هـ. ا. سایه)
از دفتر شعر «یادگار خون سرو»

هوشنگ ابتهاج | خبر کوتاه بود؛ اعدامشان کردند

▨ نام شعر: سگ‌ها و گرگ‌ها
▨ شاعر: مهدی اخوان ثالث
▨ با صدای: شاعر
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ـــــــــــــــــــــ
(راوی ـ بخش اول)
هوا سرد است و برف آهسته بارد
ز ابری ساکت و خاکستری رنگ
زمین را بارش ِ مثقال مثقال
فرستد پوشش ِ فرسنگ فرسنگ
سرود ِکلبه‌ی بی‌روزن ِ شب
سرود ِبرف و باران است امشب
ولی از زوزه‌های باد پیداست
که شب مهمان ِتوفان است امشب
دوان بر پرده‌های برف‌ها؛ باد
روان بر بال‌های باد؛ باران
درون کلبه‌ی بی‌روزن شب
شب ِتوفانی ِسرد ِزمستان
▨
(آواز سگ‌ها)
زمین سرد است و برف‌آلوده و تَر
هوا تاریک و توفان خشمناک است
کشد -مانند گرگان- باد، زوزه
ولی ما نیک‌بختان را چه باک است؟
کنار ِمطبخ ِ ارباب، آنجا
بر آن خاک اره‌های نرم خفتن
چه لذت‌بخش و مطبوع است، و آنگاه
عزیزم گفتم و جانم شنفتن
وز آن ته مانده‌های سفره خوردن
وگر آن هم نباشد استخوانی
چه عمر ِ راحتی، دنیای خوبی
چه ارباب ِ عزیز و مهربانی
ولی شلاق! این دیگر بلایی ست
بلی، اما تحمل کرد باید
درست است اینکه الحق دردناک است
ولی ارباب آخر رحمش آید
گذارد چون فروکش کرد خشمش
که سر بر کفش و بر پایش گذاریم
شمارد زخم‌هامان را و ما این
محبت را غنیمت می‌شماریم
▨
(راوی ـ بخش دوم)
خروشد باد و بارَد همچنان برف
ز سقف ِکلبه‌ی بی‌روزن ِشب
شب ِتوفانی ِسرد ِزمستان
زمستان ِسیاه ِمرگ‌مرکب
▨
(آواز گرگ‌ها)
زمین سرد است و برف‌آلوده و تَر
هوا تاریک و توفان خشمگین است
کشد -مانند سگ‌ها- باد، زوزه
زمین و آسمان با ما به کین است
شب و کولاک رعب‌انگیز و وحشی
شب و صحرای وحشتناک و سرما
بلای نیستی، سرمای پر سوز
حکومت می‌کند بر دشت و بر ما
نه ما را گوشه‌ی گرم کُنامی
شکاف کوهساری، سر پناهی
نه حتی جنگلی کوچک، که بتوان
در آن آسود بی‌تشویش، گاهی
دو دشمن در کمین ماست دایم
دو دشمن می‌دهد ما را شکنجه
برون؛ سرما، درون؛ این آتش ِجوع
که بر ارکان ِما افکنده پنجه
و اینک سومین دشمن که ناگاه
برون جست از کمین و حمله‌ور گشت
سلاح ِ آتشین ... بی رحم ... بی رحم
نه پای رفتن و نی جای ِ برگشت
بنوش ای برف! گل‌گون شو، برافروز
که این خون، خون ما بی‌خانمان‌هاست
که این خون، خون ِگرگان گرسنه‌ست
که این خون، خون فرزندان ِصحراست
درین سرما، گرسنه، زخم‌خورده
دویم آسیمه‌سر بر برف، چون باد
ولیکن عزت آزادگی را
نگهبانیم، آزادیم، آزاد
▨
مهدی اخوان ثالث
متخلص به م. امید

مهدی اخوان ثالث |سگ‌ها و گرگ‌ها

▨ نام شعر: خانه خونین است اینک 
▨ شاعر: سیمین بهبهانی
▨ با صدای: سیمین بهبهانی
▨ موسیقی: قطعه‌ی دیلمان از سامان صمیمی 
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ـــــــــــــــــــــــ
خانه ابری بود روزی؛ خانه خونين است اينک
آن چنان بود اين چنين شد، حال ما اين است اينک

مرده‌واری طيلسان بر دوش و خون آشام و شب‌رو
تشنه ی خون با دو دندان چو دو زوبين است اينک

می‌کَشد در خون پلنگ ِ پير، آهوی جوان را
وحشت ِ قانون ِجنگل؛ تهمت ِ دين است اينک

سرو ِ باغ عشق را نازم که در باران ِ سُربی
چون درخت ِ ارغوان از خون، گل‌آزین است اینک

می‌درخشد خاک همچون آسمان با روشنانش
بر زمین بشکسته شمشادی بلورین است اینک

گِرد ماه ِ چارده؛ شب با شبآویزان سُرخش
رشته‌ی مرجان نثار ِ زلف مِشکین است اینک

چشم ِ شوخ ِ گزمگان، تا ننگرد دوشيزگان را؛
پرده‌‌ساز ِ چهره‌ها، گيسوی پرچين است اينک

نوعروسان ِ بلوراندام ِ بازو مرمری را
حجله‌‌گه گور است و خاک ِ تيره‌ بالين است اينک

گوهر ِ ناسفته را گر شَرع می‌گويد که مَشکن
سُفتن و آنگه شکستن؟ تا چه آیين است اينک!؟

تيغه‌ی فرياد ِ غم بشکست چون فولاد ِ خنجر
پرده‌ی گوش ِ ستم ديوار ِرويين‌ است اينک

نه! که کارستان ِظالم همچو خاکستر بريزد
حاصل ِ کبريت ِ نفرت، شعله‌ی کين است اينک

خانه ابری بود روزی، گرچه خونين شد، وليکن
پشت ِ ظلمت وز پی ِ خون؛ صبح ِسيمين است اينک
▨ 
سیمین بهبهانی، نیمای غزل ِایران

سیمین بهبهانی | خانه خونین است اینک

▨ نام شعر: تو را دوست می‌دارم
▨ شاعر: احمد شاملو
▨ با صدای: احمد شاملو
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ـــــــــــــــــ
طرفِ ما شب نیست
صدا با سکوت آشتی نمی‌کند
کلمات انتظار می‌کشند
من با تو تنها نیستم، هیچ‌کس با هیچ‌کس تنها نیست
شب از ستاره‌ها تنهاتر است...
□
طرفِ ما شب نیست
چخماق‌ها کنارِ فتیله بی‌طاقتند
خشمِ کوچه در مُشتِ توست
در لبانِ تو، شعرِ روشن صیقل می‌خورد
من تو را دوست می‌دارم، و شب از ظلمتِ خود وحشت می‌کند.
▨ 
احمد شاملو - ۱۳۳۴
ــــــــــــ
از دفتر شعر هوای تازه
منتشر شده به سال ۱۳۳۶

احمد شاملو |  تو را دوست می‌دارم

▨ نام شعر: چه می‌گذرد در دلم؟
▨ شاعر: شمس لنگرودی
▨ با صدای: شمس لنگرودی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــ
چه می‌گذرد در دلم
که عطر آهنِ تفته از کلماتم ریخته است؟
چه می‌گذرد در خیالم
که قل‌قل نور از رگ‌هایم به گوش می‌رسد؟
چه می‌گذرد در سرم
که جِرجِر طوفانِ بندشده در گلویم می‌لرزد؟

سراسر نام‌ها را گشته‌ام
و نام تو را پنهان کرده‌ام
می‌دانم شبی تاریک در پی است
و من به چراغ نامت محتاجم
توفان‌هایی سر چهارراه‌ها ایستاده‌اند
و انتظار مرا می‌کشند
و من به زورق نامت محتاجم
آفتاب را سمت خانهٔ تو گیج کرده‌ام
گل آفتابگردانِ ون‌گوگ!
حضور تو چون شمعی تهِ دره کافی‌ست
که مثل پلنگی به دامن زندگی در افتم
قرص ماه حل شده در آسمان!

چه می‌گذرد در کتابم
که درختانِ بریده برمی‌خیزند
کاغذ می‌شوند
تا از تو سخن بگویم؟

چه می‌گذرد در سرم
که بر نوکِ پا قدم برمی‌دارند، ببر و خدا
در خیالم؟
▨
شمس لنگرودی
سوم خرداد ماه ۱۳۸۲
شعر شماره ۱۶ از دفتر شعر پنجاه و سه ترانهٔ عاشقانه

شمس لنگرودی | چه می‌گذرد در دلم؟

▨ نام شعر: حکایت دریاست زندگی
▨ شاعر: شمس لنگرودی
▨ با صدای: شمس لنگرودی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــ
آرام باش عزیز من
آرام باش.
حکایت دریاست زندگی،
گاهی درخشش آفتاب،
برق و بوی نمک،
ترشح شادمانی،
گاهی هم فرو می‌رویم،
چشم‌های‌مان را می‌بندیم،
همه جا تاریکی است.
آرام باش عزیز من
آرام باش
دوباره سر از آب بیرون می‌آوریم
و تلالو آفتاب را می‌بینیم
زیر بوته‌ای از برف
که این دفعه
درست از جایی که تو دوست داری طالع می شود.
▨
شمس لنگرودی
از دفتر شعر حکایت دریاست زندگی

شمس لنگردوی | حکایت دریاست زندگی

▨ نام شعر: دلم به بوی تو آغشته است
▨ شاعر: شمس لنگرودی
▨ با صدای: شمس لنگرودی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــ
دلم به بوی تو آغشته است
سپيده‌دمان
كلمات سرگردان بر می‌خيزند و خواب‌آلوده دهان مرا می‌جويند
تا از تو سخن بگويم.

كجای جهان رفته‌ای
نشان قدم هايت
چون دانِ پرندگان
همه سویی ريخته است
باز نمی‌گردی، می‌دانم
و شعر
چون گنجشکِ بخارآلودي
بر بامِ زمستاني
به پاره‌یخی بدل خواهد شد.
▨
شمس لنگرودی
شعر اول از دفتر شعر نت‌هایی برای بلبل چوبی

شمس لنگرودی | دلم به بوی تو آغشته است

▨ نام شعر: واقعیت رویای من است
▨ شاعر: بیژن نجدی
▨ با صدای: بیژن نجدی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ـــــــــــــــــــــ
واقعیت خواب‌های من است
خونِ رویای من
برگ‌تر از سبز – سبزتر از برگِ گیاه
که با دشنهٔ تلکس خبرگزاری‌‌ها
خنجر کلمات روزنامه
نمی‌ریزد

واقعیت رویای من است
آن‌جا هیچ‌کس نمی‌داند که سیلی چیست؟
و چاقو
شرمندهٔ تیغش نه.
در خیال‌بافی ذهن من، ترور نمی‌شود لبخند
کشته نمی‌شود سهراب
بر زانوان پیر پیرمرد رفته است لبخند
تکه‌های تن هر که می‌میرد
در اخبار رادیو – برصفحهٔ تلویزیون
آن‌‌جا
آفریقا(فرق نمی‌کند: خاورمیانه
آسیای دور)
درخواب‌های من باز می‌گردد به گهواره و گریه
آن‌‌ها بزرگ می‌شوند – در خواب‌‌های من
به مدرسه می‌روند و آب می‌خورند و انار- درخواب‌های من
و درخت اناری دوباره می‌روید
از کتابی که مانده روی رف

آن‌ها در خانه‌ای ساده، بچه‌دار می‌شوند و
روزی
بر سپید ساده بستری ساده
کنار مردمی ساده
با تعریف ساده‌ای از مرگ، می‌میرند
اما دریغ
واقعیت، نه خواب‌‌های من است – نه رؤیای تو
نه خیال‌بافی من – نه آرزوی تو
همین تو که روزنامه می‌خوانی
و گاهی شعر مرا
▨
بیژن نجدی
از کتاب واقعیت رویای من است نشر مرکز صفحه ۶

بیژن نجدی | واقعیت رویای من است

▨ نام شعر: و تو هم روزی پير می شوی
▨ شاعر: شمس لنگرودی
▨ با صدای: شمس لنگرودی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــ
و تو هم روزی پير می‌شوی
اما من
پير تر از اين نخواهم شد
در لحظه‌ای از عمرم متوقف شدم
منتظرم بيايی
و از برابر من بگذری
زيبا
پير شده
آراسته به نوری
که از تاريکیِ من
دريغ کرده‌ای
▨
شمس لنگرودی

شمس لنگرودی | و تو هم روزی پیر می‌شوی

▨ نام شعر: بهار
▨ شاعر: شمس لنگرودی
▨ با صدای: شمس لنگرودی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــ
حیف نیست
بهار باشد
تو نباشی؟
از بس غلتید
تخته‌سنگِ سیزیف
به سنگریزه بدل شد.
فردا آمدنی است
حرفی در میان نیست
اما از کجا در ارابهٔ او ما نیز بوده باشیم؟

برخیز و بیا
برخیز و به جاده نگاه نکن
که همیشه خود را به تاریکی می‌زند
فهمیده‌ام هرکس چراغ جادهٔ خود باید بوده باشد.
زندگی! چقدر سر به سرم می‌گذاری
خودی به نظر می‌رسی
با تو که قهر می‌کنم می‌فهمم که مرا نمی‌شناسی.

حیف نیست
بهار
از سر اتفاق بغلتد در دستم
آن وقت
تو نباشی؟
▨
شمس لنگرودی

شمس لنگرودی | بهار

▨ نام شعر: آه آینه ( او را ز گیسوان بلندش شناختند)
▨ شاعر: هوشنگ ابتهاج
▨ با صدای: هوشنگ ابتهاج
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ـــــــــــــــــــــــــــــــ 
او را ز گیسوان بلندش شناختند
 ای خاک! این همان تنِ پاک است؟
 انسان همین خلاصهٔ خاک است؟
وقتی که شانه می‌زد
 انبوهِ گیسوانِ بلندش را
تا دوردستِ آینه می‌راند
 اندیشهٔ خیال‌پسندش را
او با سلام صبح
خندان، گلی ز آینه می‌چید
دستی به گیسوانش می‌برد
شب را کنار می‌زد
 خورشید را در آینه می‌دید
اندیشهٔ بر آمدنِ روز
بارانی از ستاره فرو می‌ریخت
در آسمان چشم جوانش
آنگاه آن تبسمِ شیرین
در می‌گشود بر رخِ آیینه
از باغ آفتابی جانش
 دزدان کور آینه افسوس
 آن چشم مهربان را
 از آستان صبح ربودند
 آه ای بهار سوخته!
 خاکسترِ جوانی
تصویرِ پر کشیدهٔ آیینهٔ تهی
با یاد گیسوان بلندت
 آیینه در غبار سحر آه می‌کشد
مرغانِ باغ بیهده خواندند
هنگامِ گل نبود
▨
هوشنگ ابتهاج مختلص به هـ.ا.سایه
از دفتر آهی و راهی

هوشنگ ابتهاج | آه آینه ( او را ز گیسوان بلندش شناختند)

▨ نام شعر: آفتاب می‌شود
▨ شاعر: فروغ فرخزاد
▨ با صدای: یاسمن زعفرانلو
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــ
نگاه کن که غم درون دیده‌ام
چگونه قطره‌قطره آب می‌شود
چگونه سایهٔ سیاه سرکشم
اسیر دست آفتاب می‌شود
نگاه کن!
تمام هستی‌ام خراب می‌شود
شراره‌ای مرا به کام می‌کشد
مرا به اوج می‌برد
مرا به دام می‌کشد
نگاه کن!
تمام آسمان من
پر از شهاب می‌شود

تو آمدی ز دورها و دورها
ز سرزمین عطرها و نورها
نشانده‌ای مرا کنون به زورقی
ز عاج‌ها، ز ابرها، بلورها
مرا ببَر امید دلنواز من
ببَر به شهر شعرها و شورها

به راه پُر ستاره می‌کشانی‌ام
فراتر از ستاره می‌نشانی‌ام
نگاه کن
من از ستاره سوختم
لبالب از ستارگان تب شدم
چو ماهیان سرخ‌رنگ ساده‌دل
ستاره‌چین برکه‌های شب شدم

چه دور بود پیش از این زمین ما
به این کبود غرفه‌های آسمان
کنون به گوش من دوباره می‌رسد
صدای تو
صدای بال برفی فرشتگان
نگاه کن که من کجا رسیده‌ام
به کهکشان، به بی‌کران، به جاودان

کنون که آمدیم تا به اوج‌ها
مرا بشوی با شراب موج‌ها
مرا بپیچ در حریر بوسه‌ات
مرا بخواه در شبان دیرپا
مرا دگر رها مکن
مرا از این ستاره‌ها جدا مکن

نگاه کن که موم شب به راه ما
چگونه قطره‌قطره آب می‌شود
صراحی سیاه دیدگان من
به لای‌لایِ گرم تو
لبالب از شرابِ خواب می‌شود
به روی گاهواره‌های شعر من
نگاه کن
تو می‌دمی و آفتاب می‌شود
▨
از کتاب مجموعه سروده‌های فروغ فرخزاد
انتشارات شادان، چاپ اول
صفحهٔ ۲۳۰

فروغ فرخ‌زاد | آفتاب می‌شود | صدای یاسمن زعفرانلو

▨ نام شعر: بفرمایید آقایان
▨ شاعر: شمس لنگرودی
▨ با صدای: شمس لنگرودی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــ
بفرمایید آقایان
بعد از جنگ
به جز انسان خوراکی دیگری نداریم
پُرسِ ماهیچه
قلبِ سرخ‌دشده
از نوعِ مسافرِ تازه‌رسیده

بجنگید آقایان
بجنگید و حوض خانه‌تان را از غرق‌شدگان پُر کنید
مهمانان زیادند
و شما که شناگرِ ماهری هستید
و غرق‌شدگان را به نام کوچکشان می‌شناسید
بجنگید آقایان

مشتری‌های زبان‌شناسی داریم
که فرق بره و گرگ را خوب می‌شناسند
اینجا قیمت انسان 
ارزان‌تر از فیله‌ی مرغ است
بفرمایید سرد می‌شود
▨
شمس لنگرودی
از دفتر شعر درون شدم از دری که نیست

شمس لنگرودی | بفرمایید آقایان

در بخش پلی‌لیست‌ها می‌توانید شعرها را به تفکیک شاعر ببینید.
ــــــــــــ
پالایش و تنظیم شعرهای قدیمی، زمان‌بر و‌ طاقت‌فرساست. اگر از شعرها در پروژه‌ای استفاده می‌کنید، پیشاپیش از اینکه منبع آن را ذکر می‌کنید سپاسگزارم.
ــــــــــــــــ
پروژه‌ی «با صدای شاعر» در پلتفرم‌‌های زیر هم فعال است؛
▨ تلگرام
▨ اسپاتیفای
▨ اپل پادکست
▨ کست باکس
▨ شنوتو

شمس لنگرودی | بفرمایید آقایان

Schahrouz Kabiri