▨بهترین غزل‌های معاصر ایران با صدای خود شاعر
▨ با کیفیت و پالایش شده 
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
* قصیده‌ها و قطعات در یک پلی لیست جداگانه منتشر شده است.

غزل | بهترین غزل‌های معاصر با صدای شاعر

شعرهای عالمتاج قائم مقامی | متخلص به ژاله

▨بهترین قصیده‌ها و قطعات معاصر ایران با صدای خود شاعر
▨ با کیفیت و پالایش شده 
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
* غزل‌های معاصر در یک پلی لیست جداگانه منتشر شده است.

قصیده | بهترین قصیده‌ها و قطعات معاصر با صدای شاعر

▨ بخش دوم از بهترین شعرهای معاصر زبان فارسی با صدای خودِ شاعر
▨ شعرها در تلگرام و در فضای پادکست نیز منتشر می‌شود. ما را با نام «شعر با صدای شاعر» بیابید.
▨ پالایش و تنظیم از شهروز
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
شعر و صدای شاعران بزرگ معاصر را پالایش شده و با کیفیت بشنوید

دکلمه | شعر با صدای شاعر | قسمت دوم

▨ نام شعر: سپهر بایگان (پیرم و گاهی دلم یاد جوانی می‌کند) 
▨ شاعر: شهریار
▨ با صدای: شهریار
▨ موسیقی: سهراب پورناظری
▨ پالایش و تنظیم این شعر: شهروز
ــــــــــــــــ
پیرم و گاهی دلم یاد جوانی می‌کند
بلبل شوقم هوای نغمه‌خوانی می‌کند

همتم تا می‌رود ساز غزل گیرد به دست
طاقتم اظهار عجز و ناتوانی می‌کند

بلبلی در سینه می‌نالد هنوزم کاین چمن
با خزان هم آشتی و گل‌فشانی می‌کند

ما به داغ عشقبازی‌ها نشستیم و هنوز
چشم پروین همچنان چشمک‌پرانی می‌کند

نای ما خاموش ولی این زهره‌ی شیطان هنوز
با همان شور و نوا دارد شبانی می‌کند

گر زمین دودِ هوا گردد همانا آسمان
با همین نخوت که دارد آسمانی می‌کند

سال‌ها شد رفته دمسازم ز دست اما هنوز
در درونم زنده است و زندگانی می‌کند

با همه نسیان تو گویی کز پیِ آزارِ من
خاطرم با خاطراتِ خود تبانی می‌کند

بی‌ثمر هر ساله در فکرِ بهارانم ولی
چون بهاران می‌رسد با من خزانی می‌کند

طفل بودم دزدکی پیر و علیل‌ام ساختند
آنچه گردون می‌کند با ما، نهانی می‌کند

می‌رسد قرنی به پایان و سپهرِ بایگان
دفترِ دورانِ ما هم بایگانی می‌کند

شهریارا! گو دل از ما مهربانان نشکنید
ورنه قاضی در قضا نامهربانی می‌کند
▨
سید محمدحسین بهجت تبریزی (متخلص به شهریار)

شهریار | پیرم و گاهی دلم یاد جوانی می‌کند | نسخه‌ی کمانچه

تحویل سال ۱۳۴۴ از رادیو و دوبیتی اسماییل خویی، با صدای داریوش اقبالی

▨ شعر از: اسماعیل خویی
▨ با صدای: رادیو ایران، داریوش اقبالی
♬ پالایش و تنظیم: شهروز

تحویل سال ۱۳۴۴ شمسی | قطعه نوروز غمگین

▨ نام شعر: اشارات نظر (نشود فاش کسی آنچه میان من و توست)
▨ شاعر: هوشنگ ابتهاج
▨ با صدای: هوشنگ ابتهاج
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
____________
‌نشود فاش ِ کسی آنچه میان من و توست
تا اشارات نظر، نامه‌رسان من توست

گوش کن! با لب خاموش سخن می‌گویم
پاسخم گو به نگاهی که زبان من و توست

روزگاری شد و کس مَرد ِ ره ِ عشق ندید
حالیا چشم ِ جهانی نگران من و توست

گرچه در خلوت ِ راز ِ دل ِ ما کس نرسید
همه جا زمزمه‌ی عشق ِ نهان ِ من و توست

این همه قصه‌ی فردوس و تمنای بهشت
گفت و گویی و خیالی ز جهان ِ من و توست
 
گو بهار ِ دل و جان باش و خزان باش، ار نه
ای بسا باغ و بهاران که خزان من و توست

نقش ِ ما گو ننگارند به دیباچه‌ی عقل
هرکجا نامه‌ی عشق است نشان من و توست

 سایه ز آتشکده‌ی ماست فروغ مَه و مهر
وه از این آتش ِ روشن که به جان من و توست
▨
هوشنگ ابتهاج این غزل را در بیست و یک سالگی سروده است.

هوشنگ ابتهاج | اشارات نظر | نشود فاش کسی آنچه میان من و توست

▨ (نام شعر: آتش خاموش (نه دل مفتون دلبندی
▨ شاعر: رهی معیری
▨ با صدای: رهی معیری
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــــــــ
نه دل مفتون ِ دلبندی، نه جان مدهوش ِ دلخواهی
نه بر مژگان من اشکی، نه بر لب‌های من آهی

نه جان ِ بی‌نصیبم را پیامی از دلارامی
نه شام بی‌فروغم را نشانی از سحرگاهی

نیابد محفلم گرمی؛ نه از شمعی نه از جمعی
ندارد خاطرم اُلفت؛ نه با مهری نه با ماهی

به دیدار اجل باشد اگر شادی کنم روزی
به بخت ِ واژگون باشد اگر خندان شوم گاهی

کیم من؟ آرزو گم کرده‌ای تنها و سرگردان
نه آرامی نه امیدی نه همدردی نه همراهی

گهی افتان و خیزان چون غباری در بیابانی
گهی خاموش و حیران چون نگاهی بر نظرگاهی

رهی تا چند سوزم در دل ِ شب‌ها چو کوکب‌ها
به اقبال ِ شرر نازم که دارد عمر کوتاهی

رهی معیری | آتش خاموش | با صدای شاعر

▨ نام شعر: غزل ِ خطیر
▨ شاعر: معینی کرمانشاهی
▨ با صدای: معینی کرمانشاهی
▨ موسیقی: بداهه نوازی سهراب پورناظری
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ـــــــــــــــــــــــــ
قلم ِدلاوری کو؟ سخنی دلیر دارم
سرِ بی قرارِ آهو، دلِ گرمِ شیر دارم

به من ار جهان بتازد؛ نه من آن‌که خود ببازد که نظر به عرش و، فرشی نه زبر نه زیر دارم

به چه آشیان دهم دل؟ که چو هُدهُد بیابان بگریزم از نسیمی، چو پَر از حریر دارم 
به زمان ِ ناشریفان، به چه درگهم سپاسی؟ نه زبان اسیر مُزدی، نه قلم اجیر دارم

ز نخست روز درکم که به خویشتن رسیدم
به مقام و مال گفتم: دل و چشمِ سیر دارم

به کلام من نظر کن، ز معانیش خطر کن که به هر خطی ز دفتر، غزلی خطیر دارم

به شکارگاه ِ انسان، شده‌ام هدف ز هر سو چه ز تیرها بگویم؟ دل ِ چون حصیر دارم

مکش‌ای فقیه زحمت که به باورم بگنجی
نه تو آن بشر به معنی، نه من آن بشیر دارم

اگر از درِ نشاطی نپذیردم زمانی به فراخی زمان‌ها، غم ِ دلپذیر دارم 
چو به مَسندی رسیدی به حبابِ پشتگاهت
زِ دو چشم من نظر کن که نگاهِ پیر دارم 
هله ای دو چشم ِ خودبین، ز سواد ِ دل چه خواندی؟ نه تو آن سواد داری، نه من آن دبیر دارم

به جهان چرا کنم رو که به بازیَم بگیرد؟
نه عمو امیر بود و نه پدر وزیر دارم 

به مقام ِ بی‌نیازی به سر ِ بلند نازم که شکوه ِ بی‌زوالی ز چنین سریر دارم

به عبای واعظان گو که: به دوش هر که افتی
به قدم‌گهی نَیَرزی که من ِ فقیر دارم
▨
رحیم معینی کرمانشاهی
مشهور به سخن سالار و متخلص به بهار

معینی کرمانشاهی | غزل ِ خطیر

▨ نام شعر: مرگ ِ قو
▨ شاعر: مهدی حمیدی شیرازی
▨ با صدای: مهدی حمیدی شیرازی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــ
شنیدم که چون قویِ زیبا بمیرد
فریبنده‌زاد و فریبا بمیرد

شبِ مرگ تنها نشیند به موجی
رَوَد گوشه‌ای، دور و تنها بمیرد

در آن گوشه چندان غزل خوانَد آن‌شب
که خود در میانِ غزل‌ها بمیرد

گروهی برآنند که‌این مرغ شیدا
کجا عاشقی کرد، آن‌جا بمیرد

شبِ مرگ، از بیم، آن‌جا شتابد
که از مرگ غافل شود تا بمیرد

من این نکته گیرم که باور نکردم
ندیدم که قویی به صحرا بمیرد

چو روزی ز آغوشِ دریا بر آمد
شبی هم در آغوشِ دریا بمیرد

تو دریای من بودی! آغوش وا کن
که می خواهد این قوی زیبا بمیرد
▨
دکتر مهدی حمیدی شیرازی
بیست و هفتم فروردین ماه ۱۳۳۳
از دفتر شعر: اشک معشوق صفحه‌ی ۵۱۱

مهدی حمیدی شیرازی | مرگ قو | با صدای شاعر

▨ نام شعر: ایران چه می‌گوید
▨ شاعر: مهدی حمیدی شیرازی
▨ با صدای: مهدی حمیدی شیرازی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــ
می‌کشندم از دو جانب این به سویی آن به سویی
مُفتیان عقدم به شویی بسته، قاضی‌ها به شویی

این گرفته گیسویم، آن یک گریبانم، خدایا
هر دو گویندم گُلی، گل را نباشد پشت و رویی

ای خدا، ای آسمان، ای آسمان‌ها، ای خدایان!
همنشینِ سنگ خارا کی شود، کی شد، سبویی؟

من هنوز از طاقِ بستان دارم از عدلی نشانی
من هنوز از تختِ جم دارم ز فرّی گفت و گویی

داشتم مُلکی که می‌پیمود خورشیدش به روزی
یعنی از سویی‌ش پیدا می‌شد و پنهان به سویی

از حلب تا کاشغر بر خاتمم حرفِ نگینی
آب و جاهِ سنجرم از بحرِ بی‌پایاب جویی

دید این خورشید و می‌داند که روی این زمین‌ها
از اسیران جهان بشنید روزی های و هویی

دید این خورشید و می‌داند که شاهان جهان را
بوسه بر درگاه من می‌بود سنگین آرزویی

بی‌گمان زآن رفتگان اکنون کسی گر باز گردد
اشک‌ریزان گوید ای ایران! تو ایرانی؟ تو اویی؟

من دیاری بودم از فرخندگی رشک بهشتی!
من زمینی بودم از خوبی چو رخسار نکویی

سر به سر نخجیرگاهی از پیِ نخجیرگاهی!
جا به جا لغزنده جویی از بَرِ لغزنده جویی!

آنک آن‌جا بود، کانجا کرد پرویزی شکاری!
اینک این‌جا بود، کاین‌جا شانه زد شیرین به مویی!

خود همین‌جا بود؛ کاین‌جا تاخت بهرامی به گوری
پای آهویی ز پیکان دوخت بر پشت سروئی!(1)

بوسه زد بر سمّ ِ اسبِ شاه، این‌جا پادشاهی
ضبط کرد این نقش را کوهی و تصدیقِ عدویی!

خم شد این‌جا پشت قیصر تا ببوسد سمّ ِ اسبی!
خرد شد آن‌جا سپاهی، ملّتِ پرخاشجویی!

بود در هرگوشه‌ای چون بیشه شیری، نامداری!
بود در هر دامنی چون کوه‌ببری، تندخویی!

تازه می‌شد جانشان چون گل ز باد نوبهاران
باد اگر می‌بردشان از جنگ و از پیکار سویی!

باج‌ها بگرفته‌ام هر سال، از هر پایتختی
خسروی‌ها کرده‌ام هر روز، بر هر شهر و کویی!

بوده‌ام یک روز اندر پهنه‌ی گیتی سواری
ملک‌ها غلتیده اندر خمّ چوگانم چو گویی

زاستخوان نامداران جهان پر گشته خاکم
تکه‌ی پر استخوان کی رفته پایین از گلویی؟!

من عروس سنجرم، من دختر نوشیروانم
من زن بیگانه گردم؟ با چه عشقی؟ با چه رویی؟!

دل به امّیدِ وصال من کسی خرم ندارد
جز کسی کاو را سری بی‌مغز باشد؛ چون کدویی!

تازه دامادانِ گیتی، غافل از این داوری‌ها
می‌کشندم از دو جانب، این به سویی، آن به سویی!
▨
"دکتر مهدی حمیدی شیرازی"
به سال ۱۳۲۴
برگرفته از کتاب فنون شعر و کالبدهای پولادین آن
ــــــــ
(1):سرو: به معنی شاخ و این بیت اشاره به مهارت در تیراندازی بهرام است.

مهدی حمیدی شیرازی | ایران چه می‌گوید؟

▨ نام شعر: ای دیو سپید پای در بند (قصیده‌ی دماوندیه ۲)
▨ شاعر: ملک الشعرا بهار
▨ با صدای: ایرج گرگین
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ـــــــــــــــــ
ای دیوِ سپیدِ پای در بند
ای گنبدِ گیتی ای دماوند

از سیم به سر، یکی کله‌خود
ز آهن به میان یکی کمربند

تا چشم بشر نبیندت روی
بنهفته به ابر چهرِ دلبند

تا وارهی از دمِ ستوران
وین مردم نحس دیو مانند

با شیرِ سپهر بسته پیمان
با اخترِ سعد کرده پیوند

چون گشت زمین ز جور گردون
سرد و سیه و خموش و آوند

بنواخت ز خشم بر فلک مشت
آن مشت تویی تو، ای دماوند

تو مشتِ درشتِ روزگاری
از گردش قرن‌ها پس‌افکند

ای مشتِ زمین بر آسمان شو
بر ری بنواز ضربتی چند

نی نی تو نه مشت روزگاری
ای کوه، نیَم ز گفته خرسند

تو قلبِ فسرده‌ی زمینی
از درد ورم نموده یک‌ چند

تا درد و ورم فرو نشیند
کافور بر آن ضماد کردند

شو منفجر ای دلِ زمانه
وان آتش خود نهفته مپسند

خامش منشین سخن همی گوی
افسرده مباش خوش همی‌خند

پنهان مکن آتش درون را
زین سوخته‌جان شنو یکی پند

گر آتش دل نهفته داری
سوزد جانَت، به جانْت سوگند

بر ژرف دهانت سخت بندی
بر بسته سپهرِ زالِ پُر فَند

من بندِ دهانت برگشایم
ور بگشایند بندم از بند

از آتش دل برون فرستم
برقی که بسوزد آن دهان بند

من این کنم و بود که آید
نزدیک تو این عمل خوشایند

آزاد شوی و بر خروشی
ماننده‌ی دیو جسته از بند

هرّای تو افکَنَد زلازل
از نیشابور تا نهاوند

وز برق تنوره‌ات بتابد
ز البرز اشعه تا به الوند

ای مادرِ سرسپید بشنو
این پندِ سیاه‌بخت فرزند

برکش ز سر این سپید معجر
بنشین به یکی کبود اورند

بگرای چو اژدهای گرزه
‌بخروش چو شرزه شیر ارغند

ترکیبی ساز بی‌مماثل
معجونی ساز بی‌همانند

از نار و سعیر و گاز و گوگرد
از دود و حمیم و صخره و گند

از آتش آه خلق مظلوم
و از شعله‌ی کیفر خداوند

ابری بفرست بر سر ری
بارانش زهول و بیم و آفند

بشکن در دوزخ و برون ریز
بادافرهِ کفرِ کافری چند

زانگونه که بر مدینه‌ی عاد
صرصر شرر عدم پراکند

چونان که بشارسان «‌پُمپی‌»‌
ولکان‌ اجلِ معلق افکند

بفکن ز پی این اساس تزویر
بگسل ز هم این نژاد و پیوند

برکن ز بن این بنا که باید
از ریشه بنای ظلم برکند

زین بی‌خردانِ سفله بستان
دادِ دلِ مردم خردمند
▨ 
ملک‌الشعرا بهار
۱۳۰۱ تهران 
ـــــــــ
توضیح شاعر: این شعر در سال ۱۳۰۱ شمسی گفته شد. در این سال به تحریک بیگانگان هرج‌ومرج قلمی و اجتماعی و هتاکی و آزار وطن‌خواهان و سستی کار دولت مرکزی بروز کرده بود - این قصیده در زیر آن معانی در تهران گفته شده و پایتخت هدف شاعر قرار گرفته است

ملک‌الشعرا بهار | دماوندیه ۲ | با صدای ایرج گرگین

▨ نام شعر:  یاد آر ز شمع مرده یاد آر
▨ شاعر: علی‌اکبر دهخدا
▨ با صدای: ایرج گرگین
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ـــــــــــــــــ
شاعر این شعر را به روان یار جوان و همسنگر شهیدش، میرزاجهانگیر خان صور اسرافیل پیشکش کرده.
ـــــــــــــــــ
ای مرغ سحر! چو این شب تار
بگذاشت ز سر سیاه‌کاری،

وز نفحه‌ی روح‌بخش اَسحار
رفت از سرِ خفتگان خماری،

بگشود گره ز زلفِ زرتار
محبوبه‌ی نیلگون‌عماری،

یزدان به کمال شد پدیدار
و اهریمن زشت‌خو حصاری،

یاد آر ز شمع مرده یاد آر 
▨


ای مونسِ یوسف اندر این بند
تعبیر عیان چو شد تو را خواب،

دل پر ز شعف، لب از شکرخند
محسودِ عدو، به کامِ اصحاب،

رفتی بَرِ یار و خویش و پیوند
آزادتر از نسیم و مهتاب،

زان کو همه‌شام با تو یک‌چند
در آرزوی وصال احباب،

اختر به سحر شمرده، یاد آر 
 ▨
 

چون باغ شود دوباره خرّم
ای بلبلِ مستمندِ مسکین

وز سنبل و سوری و سپَرغم
آفاق، نگارخانه‌ی چین،

گل، سرخ‌و به رخ عرق ز شبنم
تو داده ز کف زمام تمکین 

زان نوگلِ پیش‌رس که در غم
ناداده به نارِ شوق تسکین،

از سردیِ دی فسرده، یاد آر 
▨
 

ای همرهِ تیهِ پورِ عمران
بگذشت چو این سنینِ معدود،

و آن شاهدِ نغزِ بزمِ عرفان
بنمود چو وعدِ خویش مشهود،

وز مذبحِ زر چو شد به کیوان
هر صبح شمیم عنبر و عود،

زان کو به گناهِ قوم نادان
در حسرت رویِ ارضِ موعود،

بر بادیه جان سپرده، یاد آر 
▨


چون گشت ز نو زمانه آباد
ای کودک دوره‌ی طلایی

وز طاعت بندگان خود شاد
بگرفت ز سَر خدا، خدایی،

نه رسم اِرم، نه اسمِ شدّاد،
گِل بست زبان ژاژخایی،

زان‌کس که ز نوکِ تیغِ جلاد
مأخوذ به جرم حق‌ستائی

تسنیمِ وصال‌خورده یاد آر 
{پیمانه‌ی وصل‌خورده یاد آر} 
▨
استاد علامه، علی‌اکبر دهخدا
ـــــــــــــــــ
پی‌نوشت: این شعر یکی از درخشان‌ترین شعرهای دوره مشروطه به‌شمار می‌رود و ادبیات معاصر را دگرگون کرد. این شعر را علامه‌ دهخدا پس از به توپ بسته شدن مجلس و در رثای یار جوان و همسنگر شهید خود، میرزا جهانگیرخان شیرازی (صور اسرافیل) نوشته است.

علی‌اکبرخان دهخدا درباره‌ی این شعر چنین توضیح می‌دهد:
در روز ۲۲ جمادی الاولی ۱۳۲۶ قمری مرحوم میرزا جهانگیرخان شیرازی رحمه‌الله علیه، یکی از دو مدیر صور اسرافیل، را قزاق‌های محمدعلی شاه دستگیر کرده به باغ شاه بردند و در ۲۴ همان ماه در همان جا او را به طناب خفه کردند. بیست‌وهفت‌هشت روز دیگر چند تن از آزادی‌خواهان و از جمله مرا از ایران تبعید کردند و پس از چند ماه با خرج مرحوم مبرور ابوالحسن خان معاضدالسلطنه پیرنیا، بنا شد در ایوردن سوئیس روزنامه صور اسرافیل طبع شود.

در همان اوقات شبی مرحوم میرزا جهانگیرخان را به خواب دیدم در جامه سپید (که عادتاً در تهران در بر داشت) و به من گفت: «چرا نگفتی او جوان افتاد؟» من از این عبارت چنین فهمیدم که می‌گوید: چرا مرگ مرا در جایی نگفته یا ننوشته‌ای؟ و بلافاصله در خواب این جمله به خاطر من آمد: «یاد آر ز شمع مرده، یاد آر!» در این حال بیدار شدم و چراغ را روشن کردم و تا نزدیک صبح سه قطعه از مسمط ذیل را ساختم، و فردا گفته‌های شب را تصحیح کرده و دو قطعه دیگر بر آن افزودم و در شماره‌ی اول صوراسرافیل منطبعه ایوردن سوئیس چاپ شد.

برای توضیحات و جزییات ارزشمند بیشتر، پیشنهاد می‌کنم صفحه‌ی ویکی‌پدیای این شعر را ببینید.

علی‌اکبر دهخدا | یاد آر ز شمع مرده یاد آر | دکلمه ایرج گرگین

▨ نام شعر: فرق مرد با زن
▨ شاعر: عالمتاج قائم مقامی
▨ با صدای: مریم کوشا
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
▨ نقاشی پرتره: ابراهیم صدری

_________
‌خواهرم پرسید فرق مرد و زن در چیست، گفتم: 
گویمت این قصه را با نکته‌ای سر بسته اما

در دکان آفرینش جنس ما و اوست یکسان
عمر ما طی می‌شود در کیسه‌ای در بسته اما

بر فراز کاخ هستی او به پرواز است و ما هم
جنبشی داریم در کنج قفس، پر بسته اما

دست قدرت فرش کرده‌ست از ازل باغ جنان را
زیر پای مادران، بر روی مادر بسته اما

ناامید از بخت نتوان شد که بس درهای رحمت
پیش روی ماست، تا دامان محشر بسته اما

گر نبازی خویش را ای آشیان گم‌کرده ای زن
غیر از این ره نیز باشد راه دیگر، بسته اما

تا برون آید زن از این محبس مردآفریده
دست و پا باید، که هست ای جانِ خواهر، بسته اما
▨
عالمتاج قائم‌مقامی
متخلص به ژاله
از کتاب دیوان عالمتاج قائم‌مقامی (ژاله)، انتشارات ما، ۱۳۷۴: ۴۵

عالمتاج قائم مقامی | فرق مرد با زن | صدای مریم کوشا

▨ نام شعر: شب جمعه خدمت حاج امین
▨ شاعر: ایرج میرزا
▨ با صدای: سبحان گنجی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــ
رفیق اهل و سرا امن و باده نوشین بود
اگر بهشت شنیدی بساطِ دوشین بود

چه حال خوب و شب جمعۀ خوشی دیدیم
چه بودی ار شبِ هر جمعه حالِ ما این بود

عجب شبی به احبّا گذشت و پندارم
که چشمِ چرخ در آن شب به خواب سنگین بود

جهان به دیدۀ من ناپسند می‌آمد
ولی در آن شب دیدم که دیده بدبین بود

لوازم طرب و موجبات آسایش
ز لطف حاج امین جمله تحتِ تأمین بود

تمام حرفِ وفا در لب و صفا در چشم
نه در سری هَوَسِ بَد نه در دلی کین بود

نه از میلسپو آنجا سخن نه از نُرمال
نه ذکر آنقُره، نی صحبتِ فلسطین بود

نه گفت و گویِ رضاخان نه یادِ احمد شاه
نه فکرِ مؤتمن الملک و ذکرِ چایکین بود

انار و سیب و به و پرتقال و نارنگی
کبابِ برّۀ خوب و شرابِ قزوین بود

عرق به حدِّ کمال آب‌جو به حدِّ نِصاب
گل و بنفشه فزون‌تر ز حدِّ تخمین بود

مُعاشران همه خوش‌روی و مهربان بودند
یکی نبود که بدخوی و زشت آیین بود

جلال و حاج زَکی خان و اعظم السّلطان
ادیب سلطنه و فتح بود و فرزین بود

بس است آنچه شنیدی تو یا بگویم باز؟
بتول بود و قمر بود و ماه و پروین بود

نگارخانۀ چین بود و بارنامۀ هند
هزار چندان بود و هزار چندین بود

بتول چارقدی بر سرش ز منسوجی
که نسج آن غرض از کارگاهِ تکوین بود

به گردِ عارضش از زیر چارقد بیرون
دو قسمت متساوی ز مویِ مُشکین بود

سفید روی و بر اطراف آن دو مویِ سیاه
بنفشه بود که اندر کنارِ نسرین بود

نداده بود به خود هیچ گونه آرایش
که بکر بود و منزّه ز قیدِ تزیین بود

دلم تپید چو بر چشمِ او گشادم چشم
چو صعوه‌ای که گرفتارِ چنگِ شاهین بود

قمر مگو که یکی از ودایعِ حق بود
قمر مگو که یکی از بدایع چین بود

به پا زِ حُلّهٔ زَربَفت داشت پاچینی
چه گویمت که چِه‌ها در میانِ پاچین بود!

از آن لطافت و آن پودر و پارفَم و توالت
شبیه مادموازل‌های بِرْن و برلین بود

مثال خوشۀ خُرما فرازِ نخلِ بلند
نموده جمع به سر گیسوان زرّین بود

نه شانه بود که آن گیسوان به هم می‌ریخت
کلیدِ محبسِ دل‌هایِ مستمندین بود

مرا به مهر ببوسید و من خجل گشتم
که پیر بودم و رخسار من پُر از چین بود

دلم جوان شد و طبعم روان از آن بوسه
مگر به لعلِ وی آبِ حیات تضمین بود

بتول شور به مجلس فکند با ویُلُن
قمر مطابق او در غناء شیرین بود

به یک تغنّیِ او در نَشاط می‌آمد
اگر چه قلبِ پدرمرده طفلِ مسکین بود

ز یک ترنّم او شادمان شدی گر چند
طلاق‌دیده زنِ ناگرفته‌کابین بود

روانِ جامعه از این دو زن صفا می‌یافت
اگر نه بر رخشان آن نقابِ چرکین بود

کشید کار در آخر به تعزیت‌خوانی
که باده‌نوشان سرمست و باده نوشین بود

یکی سکینه یکی مادرِ وَهَب می‌شد
همان دو بازسنان بود و شِمرِ بی‌دین بود

چو شِمر حضرتِ عبّاس را طلب می‌کرد
حکایتِ سپر و گرز بود و زوبین بود

چه گویمت که چه می‌کرد اعظم السّلطان
حقیقةً یکی از جملهٔ ملاعین بود

جناب فرزین گه راست رفت و گاهی چپ
همیشه این حرکت از خواص فرزین بود

ادیب سلطنه هم بد نشد در آخرِ کار
اگر چه اوّل شب با وقار و تمکین بود

چو نیمی از شب بگذشت سفره آوردند
که اندر آن خورش قیمه بود و ته‌چین بود

«شکم پرست کند التفات بر مأکول»
به خاصه کز سر شب بار معده سنگین بود

ادیب و فرزین بعد از دو ثلثِ شب رفتند
کسی که ماند به جا فتح و آن خواتین بود

جنابِ حاج امین با قمر به یک جا خفت
اگر چه کثرتِ جا و وفورِ بالین بود

بلی قمر یکی از جملۀ خبیثات است
وکیل محترم ما هم از خبیثین بود

من و بتول به جای دگر شدیم ولی
بتول بکر و جلال الممالک عنّین بود

به یادِ خُلقِ خوشِ میزبان و مهمانان
برین و بالین بر من عبیر آگین بود

خلاصه بر منِ مهجور راست می‌خواهی
شبی که در همۀ عمر خوش گذشت این بود

به یادگارِ شبِ جمعه گفتم این اشعار
که همچو بزم سزاوارِ شرحِ چونین بود

گُمان مدار {نبود} که دیگر شبی چنین بینم
که عمر من به حدود ثَلاث و خَمسین بود
▨
ایرج میرزا
ـــــــــ
پی‌نوشت‌ها:
*ملیسپو: آرتور میلسپو مباشر آمریکایی بود که در واقع رئیس کل مالیه ایران بود و بر حسن جریان کارهای وزارت مالیه نظارت داشت.
*آنقره: آنکارا، پایتخت ترکیه .
چایکین: خاورشناس روس است که با ایرج میرزا هم رابطه دوستی و الفت داشته است.
*نرمال: مخفف «اکول نرمال» است که در فرانسه به دانشسرای معلمین می‌گفتند و در آن زمان صحبت این بوده که ایران هم باید نرمال داشته باشد.
*موتمن الملک: حسین پیرنیا ملقب به مؤتمن‌الملک دولتمرد اواخر دورهٔ قاجاریه، رئیس مجلس شورای ملی در دوره دوم و چهارم، نماینده شش دوره مجلس شورای ملی، و برادر حسن پیرنیا بود. 
*پارفم: تلفظ فرانسوی پرفیوم، عطر و ادکلن 
 «*شکم پرست کند التفات بر مأکول» این بیت از سعدی است

ایرج میرزا | شب جمعه خدمت حاج امین

▨ نام شعر: حسرت
▨ شاعر: میرزا حسن خان وثوق‌الدوله
▨ با صدای: علی‌اکبر یاغی‌تبار
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــ
بگذشت در حسرت مرا بس ماه‌ها و سال‌ها
چون است حال اَر بگذرد دایم بدین منوال‌ها

ایام بر من چیره شد چشم جهان‌بین خیره شد
واین آب صافی تیره شد، چون ماند در گودال‌ها

دل پر اسف از ماضیم وز حال بس ناراضیم
تا خود چه راند قاضی‌ام تقدیر استقبال‌ها

نقش جبین درهم شده، فرّ جوانی كم شده
شمشادِ قامت خم شده؛ گشته الف‌ها دال‌ها

گویی كه صبحِ واپسین رخ كرد و منشق شد زمین
وین سیل‌های قهر و كین برجَست از این زلزال‌ها

مغلوب شد هر خاصیت برگشت هر خُلق و صفت
مانند تغییر لغت از فرط استعمال‌ها

هم منقصم شد وصل‌ها هم منهدم شد اصل‌ها
هم منقلب شد فصل‌ها هم مضطرب شد حال‌ها

شب كرد ظلمت گستری وآن چشمِ شب‌كور از خری
نشناخت نورِ مشتری از شعلهٔ جوال‌ها

چون ریشه بندد خویِ بد، بهتر نگردد خَود به خَود
سخت است رفع این نمد بی نشترِ كحال‌ها

این نالهٔ شبگیرها، برّنده چون شمشیرها
هم بگسلد زنجیرها هم بشكند اغلال‌ها

تا چند در این كشمكش چون مرغِ بسمل در تپش
گاهِ صعود است و پرش زی كشور آمال‌ها

رخت از محیطِ مردگان بندم به شهرِ زندگان
چون اختران تابندگان چون گوهران سیال‌ها

هر صبح‌دم در كویشان خواهم{بندم} نظر بر رویشان
كز مطلع ابرویشان مسعود گردد فال‌ها

كو عزلتی راحت‌رسان دور از محیطِ این خسان
تا وا رَهَد گوش و زبان زاین قیل‌ها و قال‌ها

كو مهدیِ بی‌منتی كآرد به جانم رحمتی
برهاندم بی‌منتی از شر این دجال‌ها

كو ارشَمیدس كز میان برخیزد و بندد میان
بردارد این بارِ گران از دوش این حمال‌ها

بر عقل گردد متكی اهرم كند حِس ذكی
چیره شود از زیركی بر جَرّ ِ این اثقال‌ها

صبر است داروی این فلج، كالصبر مفتاح الفرج
آری، ومن لجَّ و لج گفتند در امثال‌ها

روزی بر آید دستِ حق چون قرصِ خورشید از شفق
بی‌ترس و بیم از لرز و دَق آسان كند اشكال‌ها

از خون این غدّارها وز خاک این بدكارها
جاری كند اَنهارها برپا كند اتلال‌ها

دعوی اینان كی خَرَد عاقل به بازار خِرد
خود چیست تعداد زبد سنجی چو در مكیال‌ها؟

علم است نزدِ برتران لا اعلم پیغمبران
جهلست علم این خران چون دعوی رمال‌ها

برجای ماند از فیضِ رب خورشید را نور و لهب
باقی نماند از ذوذنب نه جرم و نه دنبال‌ها

باور مكن از سیرها از شر مطلق خیرها
زاین قائم بالغیرها دعوی استقلال‌ها

الحان موسیقی مخوان بیهوده در گوش گران
شیوایی نطق و بیان هرگز مجوی از لال‌ها

این ابلهان و گول‌ها، مشتی ددان و غول‌ها
در فعل چون مفعول‌ها در قول چون قوال‌ها

بر دیگران تسخرزنان خود عیبِ خود پنهان‌كنان
برخاک‌وخاشاک‌افکنان چون گربكان پنجال‌ها

نزد طبیب ای بوالعجب پوشیده داری رنجِ تب
غافل كه او در كنجِ لب می‌بیندت تبخال‌ها

گاهی ز غم پژمردگان داروی غفلت خوردگان
بی‌جنبشی چون مردگان در پنجه‌ی غسال‌ها

گه تندخوی و فتنه‌جو هرزه‌درای یاوه‌گو
اهریمنانی زشت‌خو در آدمی‌تمثال‌ها

گفتا نعامه چون پرم؟ باری كه جنس طایرم
بار دگر گفت اشترم، چون گسترانم بال‌ها؟

فرقان‌شان اندر مَثَل، از چار‌پایان خواند اضل
هستند این قوم، دغل چون هم اضل هم ضال‌ها

نه عاطفت در كویشان نه مردمی در خوی‌شان
رفت آبرو از رویشان چون آب از غربال‌ها

کرده ز کذب و افتری سرمایهٔ سوداگری
هم بایع و هم مشتری مغبونِ این دلال‌ها

یك فرقه از لایشعری تهمت‌زنان بر دیگری
چون سنّی و چون اشعری سرگرمِ استدلال‌ها

نامردمی آیینشان، کفر و دنائت دینشان
انیاب زهرآگینشان چون خنجر قتال‌ها
▨
میرزا حسن خان وثوق الدوله

میرزا حسن خان وثوق‌الدوله  | حسرت

▨ نام شعر: تصویر هستی
▨ شاعر: عالمتاج قائم مقامی
▨ با صدای: مریم کوشا
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
▨ نقاشی پرتره: ابراهیم صدری
_________
زندگانی چیست ؟ نقشی با خیال آمیخته
راحتی با رنج و شوری با ملال آمیخته

پرتوِ لرزانِ امید، این چراغِ زندگی
شعله‌ای زیباست با بادِ مُحال آمیخته

اصلِ امکان چیست، وین انسانِ کبراندوز کیست؟
قصه‌ای از هر طرف با صد سوال آمیخته

آن بلنداختر سپهر و این تبه‌گوهر زمین
هیچ‌در‌هیچ و خیال‌اندرخیال آمیخته

هر یقینش با هزاران رَیب و شک در ساخته
هر دلیلش با هزاران احتمال آمیخته

مرگ دانی چیست؟ درسی با هراس آموخته
یا سکوتی جاودان با قیل و قال آمیخته

الغرض گر نقش هستی را نکو بیند کسی
یک جهان زشتی است با قدری جمال آمیخته


زن
کیست زن،ای وای،این بازیگر،این بازیچه چیست؟
گوهری بی‌مایه، با خاکِ سفال آمیخته

سال عمرش دیرپوی و شاخ عقلش دیرخیز
حسرتِ آینده را با نقشِ حال آمیخته

آتشی سوزنده در اشکِ فریب افروخته
عفّتی با شهوتِ بی‌اعتدال آمیخته

صورتی مصنوع از سرخاب و سرمک ساخته
خلقتی مکروه با غنج و دلال آمیخته

زشت‌خویی را فروپوشانده با رنگ جمال
ضعف‌روحی را به روی احتیال آمیخته

کیست مرد این ظاهرِ بی‌باطن،این هیچ، این کلم؟
کآسمان گویی گِِلش را با ظَلال آمیخته

رایت عزم‌الرجالش بر فلک افراشته
لیک با حزم‌النساء عزم‌الرجال آمیخته

مرد چِبُود؟جز فراهم‌سازِ ناخوش‌لقمه‌ای
لقمه‌ای با اشک و با خونِ عیال آمیخته

عشق آتشناک او در دامنِ بستر خموش
وصلتش با فصل و مهرش با جدال آمیخته

ازدواج شرعی اندر عهد کفراندوز ما
چیست می‌دانی؟ حرامی با حلال آمیخته

شمع سفره‌ی عقد با دست دروغ افروخته
نُقل بزم سور با زهرِ قتال آمیخته

ازدواج شرعی است این یا زنایی شرع رنگ؟
نی غلط گفتم؛ نکاحی با نکال آمیخته

آن‌چه من دیدم به عهدِ شومِ شوهرداری‌ام
بود خود جمعیتی با اختلال آمیخته

کج‌نواتر مرد از زن، بی‌وفاتر زن ز مرد
این بد آن بدتر، وبال اندر وبال آمیخته

ور یکی زان هر دو نیک افتاد کاین نادر است
خاک ناپاکی است با آب زلال آمیخته

الغرض گر نقش هستی را نکو بیند کسی
یک جهان زشتی است با قدری جمال آمیخته
▨
عالمتاج قائم‌مقامی
متخلص به ژاله
از کتاب دیوان عالمتاج قائم‌مقامی (ژاله)، انتشارات ما، ۱۳۷۴: ۴۲

عالمتاج قائم مقامی | تصویر هستی | صدای مریم کوشا

▨ نام شعر: واقعیت رویای من است
▨ شاعر: بیژن نجدی
▨ با صدای: بیژن نجدی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ـــــــــــــــــــــ
واقعیت خواب‌های من است
خونِ رویای من
برگ‌تر از سبز – سبزتر از برگِ گیاه
که با دشنهٔ تلکس خبرگزاری‌‌ها
خنجر کلمات روزنامه
نمی‌ریزد

واقعیت رویای من است
آن‌جا هیچ‌کس نمی‌داند که سیلی چیست؟
و چاقو
شرمندهٔ تیغش نه.
در خیال‌بافی ذهن من، ترور نمی‌شود لبخند
کشته نمی‌شود سهراب
بر زانوان پیر پیرمرد رفته است لبخند
تکه‌های تن هر که می‌میرد
در اخبار رادیو – برصفحهٔ تلویزیون
آن‌‌جا
آفریقا(فرق نمی‌کند: خاورمیانه
آسیای دور)
درخواب‌های من باز می‌گردد به گهواره و گریه
آن‌‌ها بزرگ می‌شوند – در خواب‌‌های من
به مدرسه می‌روند و آب می‌خورند و انار- درخواب‌های من
و درخت اناری دوباره می‌روید
از کتابی که مانده روی رف

آن‌ها در خانه‌ای ساده، بچه‌دار می‌شوند و
روزی
بر سپید ساده بستری ساده
کنار مردمی ساده
با تعریف ساده‌ای از مرگ، می‌میرند
اما دریغ
واقعیت، نه خواب‌‌های من است – نه رؤیای تو
نه خیال‌بافی من – نه آرزوی تو
همین تو که روزنامه می‌خوانی
و گاهی شعر مرا
▨
بیژن نجدی
از کتاب واقعیت رویای من است نشر مرکز صفحه ۶

بیژن نجدی | واقعیت رویای من است

▨ نام شعر: و تو هم روزی پير می شوی
▨ شاعر: شمس لنگرودی
▨ با صدای: شمس لنگرودی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــ
و تو هم روزی پير می‌شوی
اما من
پير تر از اين نخواهم شد
در لحظه‌ای از عمرم متوقف شدم
منتظرم بيايی
و از برابر من بگذری
زيبا
پير شده
آراسته به نوری
که از تاريکیِ من
دريغ کرده‌ای
▨
شمس لنگرودی

شمس لنگرودی | و تو هم روزی پیر می‌شوی

▨ نام شعر: بهار
▨ شاعر: شمس لنگرودی
▨ با صدای: شمس لنگرودی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــ
حیف نیست
بهار باشد
تو نباشی؟
از بس غلتید
تخته‌سنگِ سیزیف
به سنگریزه بدل شد.
فردا آمدنی است
حرفی در میان نیست
اما از کجا در ارابهٔ او ما نیز بوده باشیم؟

برخیز و بیا
برخیز و به جاده نگاه نکن
که همیشه خود را به تاریکی می‌زند
فهمیده‌ام هرکس چراغ جادهٔ خود باید بوده باشد.
زندگی! چقدر سر به سرم می‌گذاری
خودی به نظر می‌رسی
با تو که قهر می‌کنم می‌فهمم که مرا نمی‌شناسی.

حیف نیست
بهار
از سر اتفاق بغلتد در دستم
آن وقت
تو نباشی؟
▨
شمس لنگرودی

شمس لنگرودی | بهار

▨ نام شعر: پیام به نا آمدگان
▨ شاعر: عالمتاج قائم مقامی
▨ با صدای: مریم کوشا
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
_________
۱
ای به دنیای ما نیامدگان!
گر نمی‌آمدید، خوش‌تر بود

خاصه آن‌را که در کتاب ازل
سرنوشتی به نام مادر بود

کاش این دسته در مشیمهٔ مام
مانده بودی اگر میسر بود

تا که خالی شدی ز شرِ بشر
این زمین، کش نه شور و نه شر بود.
* * *
تو نمی‌آمدی، درین شک نیست،
اختیارت به دست خویش ار بود

بسته شد نطفه‌ بی ارادهٔ تو
که مشیت بر آن مقرر بود

نه به دلخواه در رحم رفتی
که در آن ره، پدرت رهبر بود

نه برون آمدی از آن به مراد
که‌ت برون آمدن مقدر بود.

کاش بالای فکر سرکش من
با تقاضای عصر هم‌بر بود

یا که مغزی چنان‌که هست مرا
در سر مرد نفس‌پرور بود

یا درین سر، به جای مغزِ فهیم
مغز خر بود، مغز اَستر بود

ور مجسم نمی‌شدی، باری
آرزوی دلم مصور بود
* * *

هله ای در جهان نیامدگان!
هستی ما ز مرگ بدتر بود

رنج ما را اگر نوشتندی
مثنوی را هزار دفتر بود

مرگ در کام ما ز تلخی عمر
دلنشین‌تر ز شهد و شکّر بود

کار ما بود در کف دو خدا
کان یکی اکبر، این یک اصغر بود

آن خدا بر فلک که یزدان است
این خدا بر زمین که شوهر بود.

۲
روزگار شما نیامدگان
به امید خدای خوش‌تر باد

خانهٔ عیش ما سیه‌دل بود
کاخ عمر شما منور باد

{شاخ آمالتان همیشه بهار
نخل امیدتان برآور باد}

بر شما دختران آینده
زندگی جمله نور و شکّر باد

از سرشک غم و نشاط شراب
چشمتان خشک و کامتان تر باد

اختران را اگر اثر باشد
روزتان خوش ز سیر اختر باد

{آسمان را دگر شود رفتار
زندگی را نظان دیگر باد}

زن برون آید از اسارت مرد
ور فراتر نشد، برابر باد

من نگویم که همچو ما، آن مرد
خار در پای و خاک بر سر باد

قرنها بوده جنس زن مقهور
قرنها جنس زن مظفر باد
* * *
▨
عالمتاج قائم‌مقامی
متخلص به ژاله
از کتاب دیوان عالمتاج قائم‌مقامی (ژاله)، انتشارات ما، ۱۳۷۴: ۱۴۵

عالمتاج قائم مقامی | پیام به ناآمدگان | صدای مریم کوشا

گفتگو با چرخ خیاطی
عالمتاج قائم مقامی (دیوان ژاله)
با صدای پروین محمدیان

راستی ای چرخ سینگر جادوئی ها می کنی
خود نداری جان و اعجاز مسیحا می کنی
سر نمی بینم ترا و اندیشه مغزی فکور
در تو می بینم که هر ساعت هویدا می کنی
دست من چالاک بود اندر خیاطت ای عجب
کان چه من با دست می کردم تو با پا می کنی
چون بجنبی با فلک در گردش آری قطب را
عقل را زین داوری مبهوت و شیدا می کنی
در دل خاموشت ای فولاد در هم رفته چیست ؟
کاین چنین بر میجهی از جای و غوغا می کنی
چون به دست افشانی افتی پای سنگین پوی را
با هزاران ناز بار دوش دیبا می کنی
حقه ای در کار باشد حیلتی در پرده هست
آنچه را در دیده ما آشکارا می کنی
افکنی هر دم هزاران بخیه را بر روی کار
لیک سر در زیر دارد آنچه بالا می کنی
حقه بازا ، درزیا ، جادوگرا ، معجز ورا
هر زمان لعبی دگر از پرده پیدا می کنی
مادران ما به ماهی می توانستند دوخت
جامه ای کان را تو در یک دم مهیا می کنی
دستها پر پینه می شد دیده تاری پشت خم
تا کنند آن چش تو اکنون سهل و زیبا می کنی
راز کارت چیست آخر ای عجوزه ، گوژپشت؟
کانچه تن ها می کنند آنرا تو تنها می کنی
ای هنرور ، ای فرنگی ، راستی بدرود باش
کاین چنین خدمت به دنیا و اهل دنیا می کنی
جسم از تب خسته را با داروئی جان می دهی
چشم ظلمت بسته را با شیشه ای وا می کنی
گه چراغ برق سازی ، گه ترن ، گه تلگراف
گاه مومین لوله ای را نغمه پیما می کنی
عمر ما طی می شود در یک معما ساختن
تو به دست علم حل صد معما می کنی
شیخ ما دیروز را سرمایه امروز کرد
آن توئی کامروز خود را وقف فردا می کنی
او زند دم ای عمو اما ز دانش می زند
تو کنی فخر ای پسر اما به آبا می کنی
آخر ای فرزند رازی ، ای نبیر ای بوعلی
بینوا اجداد خود را از چه رسوا می کنی
در ره تقلید شیخ و خواجه با طبعی ضعیف
کوشش بی حاصل و تحصیل بی جا می کنی
خطه قفقاز را از کف به آسان می دهی
لیک در میدان دعوی شور و غوغا می کنی
گر شکست از رومیان را چون شکست از تازیان
با گرامی شوی من یکباره حاشا می کنی
در شکست مرو دانی جای هیچ انکار نیست
یا که آنرا نیز فتحی عبرت افزا می کنی
دست زور و دست دانش چیره سازد مرد را
ناتوان باشی که فریاد از توانا می کنی
فتح را با عزم و همت از شکست آری به دست
ور نه آه خویش را با ناله سودا می کنی
ژاله شب نزدیک شد برخیز و فکر وصله باش
بر کدامین مستمع باب سخن وا می کنی
حاکمی ، میری ، وزیری ، مملکت داری ؟ چه ای ؟
کاین همه بحث از نظام ملک دارا می کنی ؟
مرّ و موز ملک داری را شهان دانند و بس
ترک این افسانه ها را نمکنی یا میکنی؟
______________________________________________________
سروده‌های عالم تاج اولین بار سال 1345 در تهران، و به همت پسرش «پژمان» به‌چاپ رسید.
«دیوان ژاله» در دومین بار انتشارش باز در گونه‌ای دیگر از «ادای دین» به‌چاپ رسید، و این بار در گوتنبرگ سوئد و به همت «ناصر زراعتی». 
«ديوان ژاله» در دی‌ماه ۱۳۷۸، از سوی کانون فيلم و کتاب در گوتنبرگ سوئد در پانصد نسخه به چاپ دوم خود رسيد؛ و سالی بعد از انتشار، تمام سروده‌های این دیوان، به همراه مقالاتی به‌قلم از جمله پژمان بختیاری و دکتر غلامحسین یوسفی، به شکل کتاب گویا با صدا و اجرای «پروین محمدیان» ضبط و در چند سی‌دی آماده و منتشر شد.

گفتگو با چرخ خیاطی - عالم تاج قائم مقامی(دیوان ژاله) - با صدای پروین محمدیان

پیشگویی درباره آزادی زنان
عالم تاج قائم مقامی(دیوان ژاله)
با صدای پروین محمدیان

بسته در زنجیر آزادیست سر تا پای من  
 بَرده‌ام ای دوست و آزادی بود مولای من
گرچه آزادیست عکس بردگی در چشم خلق  
  مجمع آن هر دو ضد اینک دل شیدای من
چیست آزادی؟ ندیدم لیک می‌دانم که اوست  
  مرهمی راحت رسان بر زخم تن فرسای من
من نه مردم لیک چون مردان به بازار وجود  
 های و هویی می‌کند افسانه سودای من
پر کند ای مرد آخر گوش سنگین ترا  
 منطق گویای من، شعر بلند آوای من
من نه مردم لیک در اثبات این شایستگی  
  شور و غوغا می‌کند افکار مردآسای من
ای برادر گر به صورت زن همال مرد نیست  
  نقش مردی را به معنی بنگر از سیمای من
عرصه دید من از میدان دید توست پیش  
  هم فزون ز ادراک تو احساس ناپیدای من
باش تا بینی که زن را با همه فرسودگی  
  صورتی بخشد نوآیین طبع معنی‌زای من
از تو گر برتر نباشد جنس زن مانند توست  
  گو، خلاف رای مغرور تو باشد رای من
در ره احقاق حق خویش و حق نوع خویش  
  رسم و آیین مدارا نیست در دنیای من
پنجه اندر پنجه مردان شیرافکن زنم  
  از گری چون سر برآرد همت والای من
باکی از طوفان ندارم ساحل از من دور نیست  
  تا نگویی گور توست این سهمگین دریای من
من به فکر خویشم و در فکر هم‌جنسان خویش  
  گر نباشد؟ گو نباشد مرد را پروای من
گر به ظاهر ناتوانم لیک با زور آوران  
  کوهی از فولاد گردد خود تن تنهای من
زیردستم گو مبین ای مرد کاندر وقت خویش  
  از فلک برتر شود این بینوا بالای من
تیرگی ها روشنی ها دارد  اندر پی ازاک
نور میبارد ز گردون بر شب یلدای من
خیز ای موسی و چشم تیز بین را باز کن
کآتشی نو سرکشید از سینه ی سینای من
کهنه شد افسانه ات ای آدم آخر گوش کن
داستانی تازه میخواند تو را حوای من
دختر فردای ایران دختر امروز نیست
گر بخواهی ورنه برگیرند بند از پای من
آخر این بازیچه زن بر مسند مردان زند
تکیه وز صهبای عشرت پرشود مینای من
گر بخوانم قصه گویی دعوی پیغمبری
زانچه در آینه بیند دیده ی بینای من
جز خدا کس را نباشد آگهی از سر غیب
ژاله را گر غیب گو پنداشتی ای وای من
آنچه میگویم تورا از منظر ما دور نیست
چشمت ار بسته ست سودی نیست در ایمای من
من نخواهم دید آن ایام دولت ریز را
لیک خواهد دیدنش آنکو بود همتای من
میوزد آخر نسیمی از دیار زندگان
سوی این اقلیم و جان یابد ازو اعضای من
نغمه آزادی نوع زن از مغرب زمین 
سوی شرق آید ولی خالی ست از من جای من
هان و هان ای دختران خیزید و هم دستان شوید
رهنما گر باید آنک چامه غرای من
تا نپنداری که چادر سدّ راه توست از آنک
 از سیه چادر برآمد نعره و غوغای من
ور تورا دامان گرفت آتش به چادر درفکن
گو مرا کافر شناسد شیخ از این فتوای من
کودکی نوخواسته ست آزادی فردا ولی
خفته خوش در دامن امروز من، فردای من
فکر من این بود و رویا دیدن روزی چنین
ای خوشا روز شمایان فرخا رویای من
نور چشما دخترا آینده اندر دست توست
قدر نعمت را بدان ای گوهر یکتای من
پاک دامان باش وز آزادی بجز عضت مخواه
راه تاریکان مرو ای زهره ی زهرای من


پیشگویی درباره آزادی زنان - عالم تاج قائم مقامی(دیوان ژاله) - با صدای پروین محمدیان

▨ نام شعر: آه آینه ( او را ز گیسوان بلندش شناختند)
▨ شاعر: هوشنگ ابتهاج
▨ با صدای: هوشنگ ابتهاج
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ـــــــــــــــــــــــــــــــ 
او را ز گیسوان بلندش شناختند
 ای خاک! این همان تنِ پاک است؟
 انسان همین خلاصهٔ خاک است؟
وقتی که شانه می‌زد
 انبوهِ گیسوانِ بلندش را
تا دوردستِ آینه می‌راند
 اندیشهٔ خیال‌پسندش را
او با سلام صبح
خندان، گلی ز آینه می‌چید
دستی به گیسوانش می‌برد
شب را کنار می‌زد
 خورشید را در آینه می‌دید
اندیشهٔ بر آمدنِ روز
بارانی از ستاره فرو می‌ریخت
در آسمان چشم جوانش
آنگاه آن تبسمِ شیرین
در می‌گشود بر رخِ آیینه
از باغ آفتابی جانش
 دزدان کور آینه افسوس
 آن چشم مهربان را
 از آستان صبح ربودند
 آه ای بهار سوخته!
 خاکسترِ جوانی
تصویرِ پر کشیدهٔ آیینهٔ تهی
با یاد گیسوان بلندت
 آیینه در غبار سحر آه می‌کشد
مرغانِ باغ بیهده خواندند
هنگامِ گل نبود
▨
هوشنگ ابتهاج مختلص به هـ.ا.سایه
از دفتر آهی و راهی

هوشنگ ابتهاج | آه آینه ( او را ز گیسوان بلندش شناختند)

در بخش پلی‌لیست‌ها می‌توانید شعرها را به تفکیک شاعر ببینید.
ــــــــــــ
پالایش و تنظیم شعرهای قدیمی، زمان‌بر و‌ طاقت‌فرساست. اگر از شعرها در پروژه‌ای استفاده می‌کنید، پیشاپیش از اینکه منبع آن را ذکر می‌کنید سپاسگزارم.
ــــــــــــــــ
پروژه‌ی «با صدای شاعر» در پلتفرم‌‌های زیر هم فعال است؛
▨ تلگرام
▨ اسپاتیفای
▨ اپل پادکست
▨ کست باکس
▨ شنوتو

عالمتاج قائم مقامی | پیام به ناآمدگان | صدای مریم کوشا

Schahrouz Kabiri