▨ بهترین شعرهای معاصر زبان فارسی با صدای خودِ شاعر
▨ شعرها در تلگرام و در فضای پادکست نیز منتشر می‌شود. ما را با نام «شعر با صدای شاعر» بیابید.
▨ پالایش و تنظیم از شهروز
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
شعر و صدای شاعران بزرگ معاصر را پالایش شده و با کیفیت بشنوید

دکلمه | شعر با صدای شاعر | قسمت اول

▨شعرهای محمد مختاری با صدای خود شاعر
▨شعر و صدای محمد مختاری  
▨ با کیفیت و پالایش شده 
▨ پالایش و تنظیم: شهروز

شعرهای محمد مختاری با صدای خودش

▨ شعرهای عاشقانه ادبیات معاصر ایران با صدای خود شاعر
▨ مجموعه شعرهای عاشقانه برای آنهایی که در دریای عشق غوطه‌ورند 
▨ پالایش و تنظیم: شهروز

شعر عاشقانه | شعرهایی برای عاشقان

Mohammad Mokhtari _ محمد مختاری

▨ شعر: از دوستت دارم
▨ شاعر: یدالله رویایی
▨ با صدای: یدالله رویایی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــــــــ
از تو سخن از به تو گفتن
از تو سخن از به آزادی

وقتی سخن از تو می‌گویم
از عاشق
از عارفانه 
می‌گویم
از دوست دارم
از خواهم داشت
از فكر عبور در به تنهایی
.من با گذر از دل تو می‌كردم
من با سفر سیاه چشم تو زیباست
خواهم زیست.
من با به تمنای تو
خواهم ماند
من با سخن از تو
خواهم خواند

ما خاطره از شبانه می‌گیریم
ما خاطره از گریختن در یاد
از لذت ارمغانِ در پنهان،
ما خاطره‌ایم از به نجواها...

من دوست دارم از تو بگویم را
ای جلوه‌ای از به آرامی
من دوست دارم از تو شنیدن را
تو لذتِ نادرِ شنیدن باش.
تو از به شباهت، از به زیبایی
بر دیده‌ی تشنه‌ام تو دیدن باش!
▨
از دفتر شعر از دوستت دارم‌
شامل شعرهای ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۷
چاپ اول: ۱۳۴۷

یدالله رویایی | از دوستت دارم | پالایش شده

▨ شعر: نگاه
▨ شاعر: هوشنگ ابتهاج
▨ با صدای: هوشنگ ابتهاج
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــــــــ
نگاهت می‌کنم خاموش و خاموشی زبان دارد
زبان عاشقان چشم است و چشم از دل نشان دارد

چه خواهش‌ها در این خاموشیِ گویاست، نشنیدی؟
تو هم چیزی بگو چشم و دلت گوش و زبان دارد

بیا تا آنچه از دل می‌رسد بر دیده بنشانیم
زبان‌بازی به حرف و صوت معنی را زیان دارد

چو هم‌پرواز خورشیدی مکن از سوختن پروا
که جفت جان ما در باغِ آتش آشیان دارد

اَلا ای آتشین‌پیکر! بر آی از خاک و خاکستر
خوشا آن مرغ بالاپر که بال کهکشان دارد

زمان‌فرسود دیدم هرچه از عهد ازل دیدم
زهی این عشق عاشق‌کش که عهد بی‌زمان دارد

ببین داس بلا ای دل، مشو زین داستان غافل
که دست غارت باغ است و قصد ارغوان دارد

درون‌ها شرحه‌شرحه است از دم و داغ جدایی‌ها
بیا از بانگ نی بشنو که شرحی خون فشان دارد

دهان سایه می‌بندند و باز از عشوه‌ی عشقت
خروش جان او آوازه در گوش جهان دارد
▨
هوشنگ ابتهاج (متخلص به هـ. ا. سایه)

هوشنگ ابتهاج | نگاهت می‌كنم خاموش و خاموشی زبان دارد

▨ شعر: چه مبارک است این غم که تو در دلم نهادی
▨ شاعر: هوشنگ ابتهاج
▨ با صدای: هوشنگ ابتهاج
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــــــــــ
چه مبارک است این غم که تو در دلم نهادی
به غمت که هرگز این غم، ندهم به هیچ شادی

ز تو دارم این غم خوش، به جهان از این چه خوش‌تر؟
تو چه دادی‌ام که گویم که از آن به‌ام ندادی؟

چه خیال می‌توان بست و کدام خواب نوشین
به از این درِ تماشا که به روی من گشادی؟

تویی آن‌که خیزد از وی همه خرّمی و سبزی
نظر کدام سروی؟ نفس کدام بادی؟

ز کدام ره رسیدی، ز کدام در گذشتی
که ندیده‌دیده ناگه به درونِ دل فتادی؟

به سرِ بلندت ای سرو که در شبِ زمین‌کن
نفسِ سپیده داند که چه راست ایستادی

به کرانه‌های معنی نرسد سخن چه گویم
که نهفته با دلِ سایه چه در میان نهادی؟
▨
هوشنگ ابتهاج (متخلص به هـ. ا. سایه)

هوشنگ ابتهاج | چه مبارک است این غم

▨ نام شعر: آه از آن رفتگان بی‌برگشت
▨ شاعر: هوشنگ ابتهاج
▨ با صدای: هوشنگ ابتهاج
▨ موسیقی: قطعه آتشگاه با اجرای کیهان کلهر در کنسرت شهر خاموش
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــــــــ
(قسمت ابتدایی شعر، در خوانش نیامده است)
...
دانه از آن زمان كه در خاك است
با دلش آفتاب ادراك است

سرگذشتِ درخت می‌داند
رقمِ سرنوشته می‌خواند

گرچه با رقص و ناز در چمن است
سرنوشت درخت، سوختن است

آن درخت كهن منم كه زمان
بر سرم راند بس بهار و خزان

دست و دامن تهیّ و پا در بند
سر كشیدم به آسمان بلند

شبم از بی‌ستارگی، شب گور
در دلم پرتو ستاره‌ی دور

آذرخشم گهی نشانه گرفت
گه تگرگم به تازیانه گرفت

بر سرم آشیانه بست کلاغ
آسمان تیره گشت چون پر زاغ

مرغ شب‌خوان که با دلم می‌خواند
رفت و این آشیانه خالی ماند

آهوان گم شدند در شب دشت
آه از آن رفتگان بی‌برگشت

گر نه گل دادم و بر آوردم
بر سری چند سایه گستردم

دست هیزم‌شکن فرود آمد
در دل هیمه بوی دود آمد

کنده‌ی پیر آتش‌اندیشم
آرزومند آتش خویشم
▨
هوشنگ ابتهاج (متخلص به هـ. ا. سایه)

هوشنگ ابتهاج | آه از آن رفتگان بی‌برگشت (درخت)

▨ نام شعر: امشب به قصه‌ی دل من گوش می‌کنی
▨ شاعر: هوشنگ ابتهاج( ا.سایه)
▨ با صدای: هوشنگ ابتهاج
▨  پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
امشب به قصه‌ی دل من گوش می‌کنی
فردا مرا چو قصه فراموش می‌کنی 

این دُر همیشه در صدف ِ روزگار نیست
می‌گویمت ولی توکجا گوش می‌کنی 

دستم نمی‌رسد که در آغوش گیرمت
ای ماه با که دست در آغوش می‌کنی؟ 

در ساغر تو چیست که با جرعه ی نخست
هشیار و مست را همه مدهوش می کنی؟ 

مِی جوش می‌زند به دل ِ خُم بیا ببین
یادی اگر ز خون سیاووش می‌کنی 

گر گوش می‌کنی سخنی خوش بگویمت
بهتر ز گوهری که تو در گوش می‌کنی 

جام ِ جهان ز خون ِ دل ِ عاشقان پر است
حرمت نگاه دار اگرش نوش می‌کنی

سایه چو شمع شعله در افکنده‌ای به جمع
زین داستان که با لب خاموش می‌کنی

Schahrouz

هوشنگ ابتهاج | امشب به قصه‌ی دل من گوش می‌کنی

▨ نام شعر: وعده‌ی دیدار زیر پنجره
▨ شاعر: منوچهر آتشی (سرنا)
▨ با صدای: منوچهر آتشی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــــــــ
بدرود یار
وعده‌ی دیدار زیر پنجره
▨
از سمت ِ کوچه‌باغ می‌آیم
با موی ِ خیس
زیر شرشر ِ باران
امشب -چوپار- زیر پنجره
▨
بی رمزی و کلامی می‌آیم
می‌ایستم چو سایه سروی کج
شاید نبینی‌ام
شاید ببینی‌ام - پس باران و تیرگی -
با پشت قوز کرده
و چشم‌های عاشق ِ تب‌دار زیر پنجره
▨
شاید نبینمت
شاید ببینمت
از پشت شیشه‌های مه‌آلود
ـ ای ماه ِ در حصار ـ
در گیسوی شلالِ نگون‌سار، زیر پنجره
▨
بی حرفی و سلامی
- رمز حضور این است -
(جز من نمی‌تواند باشد)
وقتی به گوش خود شنیدی
آواز عاشقانه‌ی تلخی را
- آویخته به شرشر ِ باران -
با ناله‌های زخمی گیتار، زیر پنجره
▨
بدرود یار
وعده‌ی دیدار
زیر پنجره

منوچهر آتشی | وعده‌ی دیدار زیر پنجره

▨ نام شعر: بی‌خوابی
▨ شاعر: محمد مختاری
▨ با صدای: محمد مختاری
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
______________________
چه فرق می‌کرد زندانی در چشم‌انداز باشد یا دانشگاهی؟
اگر که رویا تنها احتلامی بود بازی‌گوشانه
تشنج پوستم را که می‌شنوم، سوزن سوزن که می‌شود کف پا
علامت این است که چیزی خراب می‌شود
دمی که یک کلمه هم زیادی‌ست
درخت و سنگ و سار و سنگسار و دار
سایه‌ی دستی‌ست که می‌پندارد دنیا را باید از چیزهایی پاک کرد
چقدر باید در این دو متر جا ماند تا تحلیل ِجسم حد ِزبان را رعایت کند؟
چه تازیانه کف پا خورده باشد
چه از فشار ِخونی موروث در رنج بوده باشی
قرار جایش را می‌سپارد به بی‌قراری که وقت و بی‌وقت
سایه به سایه
رگ به رگ
دنبالت کرده است تا این خواب


تظاهرات تورم را طی می‌کنم در گذر دلالان
سر چهار راه صدای درشت می‌پرسد
ویدئو مخرب‌تر است یا بمب اتم؟
مسیح هم که بیاید انگار صلیبش را باید حراج کند
صدای زنگ ِ فلز در دندان‌های طلا
و خارش کپک در لاله‌های گوش
نصیب نسلی که خیلی دیر رسیده است

نه سینما و نه مهمانی در تاریخ
هجوم کاشفانی با تاخیر ِحضور
هزار کس می‌آیند و هزار کس می‌روند
و هیچ‌کس هیچ‌کس را به خاطر نمی‌آورد
صدا همان که می‌شنوی نیست
سگ از سکوت به وجد می‌آید و دزد بر سر بام بلند سماع می‌کند با ماه
زبان عزیز‌تر است اکنون یا دهان؟
که سنگ راه ِ دهان را هزار بار تمرین کرده است

صدا که می‌شکند
حرف که چرک می‌کند
جمله‌ها که نقطه‌چین می‌شوند
پیری یا بچه‌ای که خود را می‌کُشد
تازه معنا روشن می‌شود

سگی که می‌افتاد در نمکزار و
این نمک که خود افتاده است
خلاف رای اولوا الالباب نیست که ماه رنگ عوض کرده باشد
یا شب مثل آزادی زنگ زَنَد

گچ ِسفید جای سرت را نشان می‌دهد
که چند سالی انگار در اینجا می‌نشسته‌ای
و رد انکارت افتاده است بر دیوار
یا شاید نقشی مانده است از تسلیمت

گذاره‌ای اصلا نا‌تمام
و تازه این بی‌تابی که هیچ چیز آرامَش نمی‌کند
در التهاب درهایی که باز می‌شوند و درهایی که بسته می‌شوند
کتاب‌هایی که باز می‌شوند و دست‌هایی که بسته می‌شوند
دست‌هایی که سنگ‌ها را می‌پرانند
و سارهایی که از درخت‌ها می‌پرند
درخت‌هایی که دار می‌شوند
دهان‌هایی که کج می‌شوند
زبان‌هایی که لال‌مانی می‌گیرند
صدای گُنگ و چشم‌انداز ِگُنگ و خواب گُنگ
و همهمه
که می‌انبوهد
می‌ترکد
رویا که تکه‌تکه می‌پراکند
دانشگاهی که حل می‌شود در زندانی و چشم اندازی که از هم می‌پاشد
خوابی که می‌شِکَند در چشم و
چشم که میخ می‌شود در نقطه‌ای و نقطه
که می‌ماند مَنگ در گوشه‌ای از کاسه سَر که همچنان غلت می‌خورد
غلت می‌خورد
غلت می‌خورد
▨
محمد مختاری - تهران  ۱۸ امرداد ماه ۱۳۷۴ 
 از مجموعه شعر وزن دنیا صفحه‌ی ۷۵
______________________
این خوانش در تاریخ ۱۸ فروردین ماه ۱۳۷۷ انجام شده؛ یعنی نه ماه پیش از قتل دردناک او

محمد مختاری | بی‌خوابی | پالایش شده

▨ نام شعر: از آن نیمه
▨ شاعر: محمد مختاری
▨ با صدای: محمد مختاری
▨  پالایش و تنظیم: شهروز
_____________
باید درست نیمه‌ی شب باشد  آنجا که چشم می‌بندد او در نمک
اکنون که چشم می‌گشایم  اینجا در برفی که از صبح افقی باریده‌است
خوابی که دیده می‌شود آن سوی زمین  در این سو قطارم را می‌برد
و همهمه سرم را انباشته است.

کی می‌رسد؟
چگونه پایان خواهد یافت
این خط که بین دو حاشیه کشیده می‌شود؟

و این زن ِ شکسته که سمت چپم نشسته
می‌بافد یکریز رج‌هایش را
و میله‌ها و انگشتانش زیر و رو می‌شوند در نمک و برف.

سر برمی‌گردانم تا ایستگاه که پیشوازی یا بدرقه‌ای ندارد
رویای وقت را تکه‌های جنگل ِ ناآشنا سوراخ‌سوراخ کرده‌است
جسم ِسپید که نی یا نیزه‌ای گُله به گُله پوستش را کنده باشد
تابیده است وسوسه در ذهن و ناگزیر روانم در خوابی که دیده می‌شود آن سو
و دوره‌ی رویا را دستی می‌چیند با مقراض
هرچند وقتی چشم برهم می‌نهم
در صفحه‌ی سپید می‌بینم مژگان اوست که بر هم قرار گرفته‌ست

می‌تابد
خواب
از ته ِ دریاچه‌های منجمد
و باد می‌سوزاند صورتش را هرگاه از نمک بیرون می‌زند تا بیامیزد با کودکانی که سطح ِ یخ را بهانه‌ی جشن و بازی کرده‌اند
رقصی که بازمی‌گردد تا عمق ِ بلور تا شب ِ آن سو

آن پیکره چگونه برون مانده است و زل زده است و دعوت می‌کند؟
انگار هرچه گم شده است آنجا در خاک
اینجا برون می‌آید از یخ
و شاهد زمین است
این صورت تکیده‌ی شفاف
با گوشواره‌ای که هنوز برق می‌زند و زخم گوشه‌ی دهانش را می‌تاباند
که قدمت جیغش را در تنهایی معین می‌دارد
و سرنوشتی را برش می‌زند تا این مسافر که هیچ‌کس صدایش را نمی‌شنود در خوابی که دیده می‌شود آن سو

باید درنگ می‌کردم وقتی لب‌هایم کرخت می‌شد
سرمای تازه بازوی راستم را نیز اذیت می‌کند
شاید سپیدی ِ بی‌آرام رامم کرده است
انگار چیزی دارد یخ می‌زند یا نمک می‌شود دوباره

اینجا نگاه ِ هیچ‌کس روشن نیست
باید برای دیدار همچنان چشمان قدیمی‌ام را حفظ کنم
و بازگردم رویا را تا آنجا که باید کم‌کم پایان پذیرد

وهم ِسپید در تن می‌دود
و سبزی ِ سیاه از رگه‌ها گاهی رد می‌شود
انبوهی نگاهی که ناگهان هجوم آورده ست دیدن را هولناک کرده‌است و وسوسه ی دیدن را افزوده است
در این زمین که از هر جایش سر برکرده است بلوط ِسپید یا مومیایی
یا صورتی دل ـ یخ
یا پیکره‌ای دل ـ نمک
و چشم را می‌کِشاند تا تبدیل کند
و این زن ِ شکسته که می‌بافد خود را یکنواخت تنها روبه‌رویش را می‌نگرد
می‌بیند آیا هرگز مقابلش را؟ می‌تواند اصلا ببیند؟

بیرون پنجره نگاهی‌ست که تاریکی ِ سحرگاهش را به روشنای این عصر کشانده‌است
می‌تابد خود را بر دست راستم که کم‌کم کرخت می‌شود
همچون نوشتنم از راست که سایه‌اش بر کاغذ دارد آرام می‌گیرد

باید چقدر می‌نوشتم تا چشمم بیارمد؟
باید چقدر چشم می‌گشودم، تا چشم گشاید او دوباره؟
و این زن ِ شکسته که اکنون به شیشه چسبیده است...
پلکم به هم می‌آید و دستم فرو می‌ماند در نقطه‌ی هنوز
و برف حتما باز هم افقی می‌بارد
در شیشه‌ی قطار که اکنون تاریک است.
▨
محمد مختاری
مونترال - تورنتو ، آذر و دی ماه ۱۳۷۴ 
از مجموعه شعر وزن دنیا صفحه‌ی ۸۳
______________________
این خوانش در تاریخ ۱۸ فروردین ماه ۱۳۷۷ انجام شده؛ یعنی ۹ ماه پیش از قتل دردناک او

محمد مختاری | از آن نیمه

محمد مختاری، شاعر و نویسنده و پژوهشگر، در پاییز ۱۳۷۴ در ایالات متحده درباره شاهنامه و شیوه‌ی مطالعه و تحقیق آن سخنرانی کرد. متن پیش‌رو عیناً از فایل صوتی برجای‌مانده از سخنرانی او پیاده‌سازی شده که چندان در دسترس مخاطبان نیست و به مناسبت سالروز تولد او بازنشر می‌شود. فایل صوتی این سخنرانی را نیز با هم می‌شنویم.

یک سخنرانی کمتر شنیده‌شده: محمد مختاری درباره شاهنامه

▨ نام شعر: غم هات مبارک باد
▨ شاعر: لایق شیرعلی
▨ با صدای: لایق شیرعلی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
در تاب و تبت بینم، بی‌خوابِ شبت بینم
هر لحظه و هر ساعت، حالِ عجبت بینم
دارا شده‌ای ای دل، غم‌هات مبارک باد!

از سنگ شرر خواهی، از یار نظر خواهی
از موی مدد جویی، از عشق اثر خواهی
بینا شده‌ای ای دل، پیدات مبارک باد!

لبریز هوس‌هایی، سرشار تمنایی
در سینه نمی‌گنجی از شوق دل‌آرایی
احیا شده‌ای ای دل، احیات مبارک باد!‌

پهنای جهان گردی، پیدا و نهان گردی،
گه سبزه‌صفت رقصی، گه برگ خزان گردی
«عاشق شده‌ای ای دل صودات مبارک باد»

طغیان دگر داری، جولان دگر داری
سر می‌زنی بر سینه، طوفان دگر داری
دریا شده‌ای ای دل، دریات مبارک باد!

گه حال من آموزی، گه در غمِ خود سوزی
گه شعله زنی پیچان، تا هستی‌ام افروزی
زیبا شده‌ای ای دل، دنیات مبارک باد!
▨
لایق شیرعلی

Дар тобу табат бинам, бехоби шабат бинам,
Ҳар лаҳзаву ҳар соат ҳоли аҷабат бинам,
Доро шудаӣ, эй дил, ғамҳот муборак бод!
Аз санг шарар хоҳӣ, аз ёр назар хоҳӣ,
Аз мӯй мадад ҷӯйӣ, аз ишқ асар хоҳӣ,
Бино шудаӣ, эй дил, пайдот муборак бод!
Лабрези ҳавасҳоӣ, саршори таманноӣ,
Дар сина намегунҷӣ аз шавқи дилорое,
Эҳё шудаӣ, эй дил, эҳёт муборак бод!
Паҳнои ҷаҳон гардӣ, пайдову ниҳон гардӣ,
Гаҳ сабзасифат рақсӣ, гаҳ барги хазон гардӣ,
«Ошиқ шудаӣ, эй дил, савдот муборак бод!»
Туғёни дигар дорӣ, ҷавлони дигар дорӣ,
Сар мезанӣ дар сина, тӯфони дигар дорӣ,
Дарё шудаӣ, эй дил, дарёт муборак бод!
Гаҳ ҳоли ман омӯзӣ, гаҳ дар ғами худ сӯзӣ,
Гаҳ шӯъла занӣ печон, то ҳастиям афрӯзӣ,
Зебо шудаӣ, эй дил, дунёт муборак бод!
▨
Лоиқ Шеръалӣ

لایق شیرعلی | غم‌هات مبارک باد | Лоиқ Шералӣ

▨ نام شعر: ای عشق (پنج رباعی عاشقانه در ستایش عشق) 
▨ شاعر: فریدون مشیری
▨ با صدای: فریدون مشیری
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــــــ
ای عشق! شکسته‌ایم، مشکن ما را
این‌گونه به خاکِ ره میافکن ما را
ما در تو به چشمِ دوستی می‌بینیم
ای دوست! مبین به چشمِ دشمن ما را
▨
ای عشق! پناهگاه پنداشتمت
ای چاهِ نهفته، راه پنداشتمت
ای چشم سیاه، آه، ای چشم سیاه!
آتش بودی؛ نگاه پنداشتمت
▨
ای عشق! غمِ تو سوخت بسیار مرا
آویخت مسیح‌وار بر دار مرا
چندان که دلت خواست بیازار مرا
مگذار مرا ز دست، مگذار مرا!
▨
ای عشق! در آتشِ تو فریاد خوش است
هرکس که در آتشِ تو افتاد خوش است
بیداد خوش است از تو، وز هستی ما
خاکسترکی سپرده بر باد خوش است
▨
ای دل به کمالِ عشق آراستمت
وز هرچه به غیر عشق پیراستمت
یک عمر اگر سوختم و کاستمت
امروز چنان شدی که می‌خواستمت
▨
فریدون مشیری
از دفتر شعر دیار آشتی

فریدون مشیری | ای عشق

▨ نام شعر: ما جهانی درون جان بودیم
▨ شاعر: م. آزاد (محمود مشرف آزاد تهرانی)
▨ با صدای: م. آزاد (محمود مشرف آزاد تهرانی)
▨ موسیقی: olafur arnalds
▨ پالایش و تنظیم: شهروز کبیری
ــــــــــــــــــــــــ
شب، طلوعِ ستارگان بودیم
و غروبِ کبوده‌های بلند
،ما در آن چشمه‌سارِ مینایی
.روی با رویِ آسمان بودیم

شب‌گذاران در آن طلوع سپید
راه زی خلوتِ رزان بردند
هر چه بود آن صدایِ عریان بود،
ما درونِ صدا نهان بودیم

ابر نیلوفرانه برمی‌خاست،
باد نیلوفرانه می‌آسود
شادی بینشانگی با ما،
هر چه بودیم بی‌گمان بودیم

با تو ای دوست شادمانی ما،
پایکوب و ترانه‌خوانی ما
با نشان تو بی‌نشانی ما،
با تو بیداری و پری‌واری
وز تو نیلوفرانه‌رفتاری
بید را شادیِ نگونساری
با تو رودِ برهنگی جاری
وه! چه بیدار و شادمان بودیم 
▨ 
م. آزاد
از مجموعه شعر با من طلوع کن
چاپ شده به سال ۱۳۵۲

م. آزاد | ما جهانی درون جان بودیم

▨ نام شعر: شاید عاشقانه‌ی آخر
▨ شاعر: محمد مختاری
▨ با صدای: محمد مختاری
▨ پالایش و تنظیم: شهروز کبیری
___________________
کسی نایستاده‌ست آن‌جا یا این‌جا
پس کجای لبت آزادم کند؟
دو نقطه از هیچ‌جا تا چشم
که جا به جا شده است اما سایه‌ی بلندم را می‌بیند
که می‌کشد خود را هم‌چنان بر اضطرابش.

شمال قوس بنفشی‌ست تا جنوب.
در ابر و مرغ دریایی موجی به تحلیل می‌رود.
و آفتاب تنها چیزی که تغییر کرده است.

لبت کجاست؟
صدای روز بلند است  اما کوتاه است دنیا.
درست یک واژه مانده است تا جمله پایان پذیرد
و هر‌چه گوش می‌سپارم تنها سکوت خود را می آرایم
و آفتاب لب بام هم‌چنان سوتش را می‌زند.

شکسته پل‌ها پشت سر
و پیش رو شن‌هایی که خاکستر جهان است.
غروب ممتد در سایه‌ی درون جا خوش کرده است
و شب که تا زانو می‌رسد تحمل را کوتاه می‌کند.
چگونه است لبت؟
که انفجار عریانی سنگ می‌شود در بی‌تابی‌های خاموش.

هوای قطبی انگار فرش ایرانی را نخ‌نما کرده است.
نشانه‌ای نیست
نگاه می‌کنم
اگر که تنها آن واژه می‌گذشت
به طرفةالعینی طی می‌شد راه
کودک بازمی‌گشت تا بازیگوشی
و در چهارراه دست می‌انداخت دور گردنت.
لبت کجاست؟
که خاک چشم به راه است.
▨
محمد مختاری

محمد مختاری | شاید عاشقانه‌ی آخر | پالایش شده

▨ نام شعر: هامون (بخشی از شعر بلند «منظومۀ ایرانی»)
▨ شاعر: محمد مختاری
▨ با صدای: محمد مختاری
▨ پالایش و تنظیم: شهروز کبیری
___________________
میان‌مان صدایی تبخیر شد
و مرگ جار زد
درون خالی‌اش را بی‌تحاشی.

گذشت عمر در گذر شن و بی‌قراری خون
که پاشنه به خاک می‌کوبد
و خاک، خاک، لایه لایه‌ی هزار ساله
و خاکروبه‌هایی کز شیپوری بزرگ اکنون بر ما
می‌افشانند.

پناه بوته‌های گز
بتلخی آبی از کناره‌های عمر می‌رود
به سرنوشت شوره بر شیار برفگینه‌ی نمک
نک می‌زنند
کلاغ پیر و کبک کاهل.
رباطهای یاوه‌ی کپک زده
دهان گشوده‌اند به خمیازه
و در ردای باد تاب می‌خورد پوسیدگی
و روزنامه‌های زرد و آبدیده
گاه از پر قبایی بیرون می‌پرد.

-“زمان شکافته ست و نشت کرده است
غبار و سایه‌های نخ نما و سرداریهای بیدخورده.
خط غباری بر پوست آهو
و شله‌های رنگ و رو رفته
و چهره‌های فرسوده در قابهای کهنه
که از کنارشان بی‌تاب گذشته بودیم
و از درونمان اکنون سر بر می‌آورند
تا ما را در قابی میخکوب کنند.
-“کی اند و از کجا می‌آیند؟
که نیمی از من بوده‌اند
و مادرانم در حلقه‌ی عذاشان گریسته‌اند.

از آرواره‌ی افق بیرون می‌آید
صفی از اندامهایی
برهنه
بی‌سر
بی‌تاب
صفی دگر
که ابریشم
به زیر    کرباس پوشیده‌اند.

-“و پوستشان آمخته‌ی پرستو و باران نیست،
وز چنبر عزایم و دندان مار نفس می‌کشند.”

گشوده می‌شود طومارها
و بوی نفتالین
مشام باد را می‌آزارد
کلاهی از کناره‌ی افق فرو می‌افتد
و پوزخند خاک موج برمی‌دارد:

…

-“نگاه میهنم پیرم کرده است
چراغ ماتم است گلایل.
کسی توازن انسان و خاک را می‌خواهد برهم زند
صدای زنجره می‌گیرد
و کرم لای خط و گندم و شناسنامه وول می‌خورد
شمایل کدر مرگ
و هاله‌ای که گرداگردش بسته‌اند.

نگاه نیم بسته بر دوایر فرا رونده
گلوی آفتاب و شیشه‌ای شکسته
که برق می‌زند.
و خون روز و رودخانه در غبار و پلک‌های خسته
گم می‌شود
نمک دهان و زخم را فرو می‌بندد
و گاه گاه خش خش مدادی بر کاغذی
که مهره‌های پشت را می‌لرزاند.
غبار جای گام‌های تند
نشسته است.
و گام‌ها که باد را مهار کرده بودند
مساحت کویری حیات را اندازه می‌گیرند
▨
محمد مختاری
بخشی از شعر بلند “منظومۀ ایرانی”

محمد مختاری | هامون | پالایش شده

▨ نام شعر: عشق عمومی
▨ شاعر: احمد شاملو
▨ با صدای: احمد شاملو
▨ موسیقی از: hans zimmer
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ـــــــــــــــــ
اشک رازی‌ست
لبخند رازی‌ست
عشق رازی‌ست
اشکِ آن شب لبخندِ عشقم بود.
□
قصه نیستم که بگویی
نغمه نیستم که بخوانی
صدا نیستم که بشنوی
یا چیزی چنان که ببینی
یا چیزی چنان که بدانی...
من دردِ مشترکم
مرا فریاد کن.
□
درخت با جنگل سخن می‌گوید
علف با صحرا
ستاره با کهکشان
و من با تو سخن می‌گویم
نامت را به من بگو
دستت را به من بده
حرفت را به من بگو
قلبت را به من بده
من ریشه‌های تو را دریافته‌ام
با لبانت برای همه لب‌ها سخن گفته‌ام
و دست‌هایت با دستانِ من آشناست.
در خلوتِ روشن با تو گریسته‌ام
برایِ خاطرِ زندگان،
و در گورستانِ تاریک با تو خوانده‌ام
زیباترینِ سرودها را
زیرا که مردگانِ این سال
عاشق‌ترینِ زندگان بوده‌اند.
□
دستت را به من بده
دست‌های تو با من آشناست
ای دیریافته با تو سخن می‌گویم
به‌سانِ ابر که با توفان
به‌سانِ علف که با صحرا
به‌سانِ باران که با دریا
به‌سانِ پرنده که با بهار
به‌سانِ درخت که با جنگل سخن می‌گوید
زیرا که من
ریشه‌های تو را دریافته‌ام
زیرا که صدای من
با صدای تو آشناست.
▨ 
احمد شاملو - ۱۳۳۴
از دفتر شعر هوای تازه
چاپ شده به سال ۱۳۳۶

احمد شاملو | عشق عمومی (اشک رازیست)

▨ نام شعر: جنون رودابه
▨ شاعر: محمد مختاری
▨ با صدای: محمد مختاری
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
___________
...
جنون رودابه است این سرزمین
هزار پرده فروهشته اند و می‌نگرند 
و خاک وقتی آمخته شد
شغاد را
حتی از پشت زال بر می‌انگیزند..
-«جاری ست رود
از شش هزار خاطره خونینم
.راهی درون خاک به بیداری رگی در قلبی افسرده
قوس عبور سیاره
در باور جهان
و استحاله‌ی تنهایی
در خون کودکانم...

-«معماری خلاصه‌ی خاک
در بازتاب سلول‌های آدمی
وقتی که نور تنها در درد تجزیه می‌شود..
و باد خرمنی گرسنگی بردوش
از لابه لای درها و دیوارها می‌گذرد.

آرامشِ گریخته، رویای بازمانده
دستِ مذاب
و عنکبوت‌های آتش در حدقه‌های شکسته.
و چهره‌های مخطط
در طرح آبرفتی عمر
خاک سیاه
تابوتِ گز
نگاه ایرانی...
نگاه روی سبز و زرد و آبی و کبود
 به ولّ و ولّ آفتاب و گام‌های نوراه
که از شکاف‌های تشنه و کبود بر می‌آیند..
-«زمین همیشه رؤیایش را آشکار کرده است.
و آرواره‌های موش کور
سریعتر از موج ریشه نیست.

شب از سحابی نمک
و آفتاب در بلور عاشقان
شکستن طلسم «حوض سلطان» را بازتاب کرده‌اند.
دروغ، برف در تموز است..
و آن که راز عاشقانه جنازه ها را در دریاچه نهفته بود
به سنگبارانی رسوا
شکست.

دروغ، برف در تموز است.
گرسنگی هنوز در کاکل کپرها می تابد.
و آن که صبر و نور هدیه شکم‌ها می‌کند.
قبای تنگش را
گشادتر می‌دوزد...

نشانه ها بر آبرفت رود، بر مفاصل زمان
 رباط‌های خون، حصارهای طاعونی.

و این که از دل ویرانی بر می‌آید!
نگاه بی‌آرامش را بر روی مرگ فرو بسته است
که گرد و خاک از جامه‌هاش بیفشاند
و خویشتن را باز در رؤیایی خونین بیازماید.

اما چه طرّه‌های کودکیش
در حلقه‌ی محاصره مرگ
و در رطوبت نفسِ مار سپید گشته است
در قامتی برهنه
از آستان خنجر و تلخون و رؤیا می‌گذرد. نیمی از این برهنگی آیینه‌ی رهایی‌ست
و نیمه‌ای هنوز به آیین غار
در مذبحِ اسارت می‌سوزد.
در شش هزار خاطره جاریست
تلخابه‌ی روان که گنداب را تاب نمی آورد.
از شور و طراوت آنی که بی محابا
نونو درونش را می کاود
جسمیتش به تازگی آب خلق می‌شود
و موج می‌زند در تلخایی بی‌سکون...

چشمان بی‌قرار من است
کآبینه‌ی جنونم را می‌برد
و آب بر دوایر خون می‌گسترد....

از بینوایی و فضیلت ما نیست
کاین بال‌های رنگی پروانگان
آرام گرد کوکب و خون دمنده می‌گردند
هر شب ستاره‌ای
از این گدازه بر می‌خیزد.
هر شب ستارگانی
از این گدازه بر می‌خیزند
هر شب چراغ بادی را در کنار آبگیرها بر می‌افروزند
این سایه‌ها
که صورت ماه را بر آب بگسترانند.
و هر شب از درون خاکستر
آواز همسران جوانی را می‌شنوم
که گرده‌های تاریخ را می‌بویند
و گیسوانشان را
از شانه ستاره می‌آویزند...»

-«امواجِ سروهای خاکستری
در دشت ارغوانی مهتاب
رودابه های شیفته می‌افشانند
گیسو بر آب...«

-«این دایره به سادگی آب گرد چشمانم می‌گردد
و کودکانم
بر انحنای آبی ایام فرو می روند و بر می‌آیند.»

ای ماه من که از گرسنگیم می‌تابی!
یک سو طراوت و نفس شبنمی که جانم می‌بالد
یک سو گدازه های پریشان که از فروکاهیدنشان
جانم می‌کاهد.
تا عمر من کشاکش این آب و آتش است
 چشمم به خواب آبی مهتابیت نرفته است. وقتی به آب می‌نگرم
شب همه شب از این سودا افسوسم آستانه مهتاب را سیاه می‌کند
و چون که در آتش خیره می‌شوم
تاب دلم به تابش سیماب لرزه می‌گیرد.
▨
محمد مختاری
از دفتر شعر منظومه‌ی ایرانی
صفحه‌ی ۲۴۴
ــــــــــــ
پی‌نوشت: شعر دکلمه شده در این خوانش با شعر چاپ شده، کم و بیشی‌هایی دارد و متن فوق از روی صدای شاعر پیاده شده است.

محمد مختاری | جنون رودابه

▨ نام شعر: گلدان آبی
▨ شاعر: محمد مختاری
▨ با صدای: مریم حسین‌زاده (همسر شاعر)
▨ پالایش و تنظیم: شهروز کبیری
____________
این شعر برای سرکار خانم مریم حسین زاده سروده شده
و در کتاب، به رضا براهنی تقدیم شده
____________
پروانه‌ای‌ است آنجا که بال گشوده‌ست
در وزن مردمک‌های آرام.
سایه به سایه در طلبِ آفتاب   تا لبِ این بام.
بوی سلام گل به گل آیینِ خواهش و گرایش
شکلِ دوام در حجمی ناپایدار
انگار برگ در گذر نور به خود می‌آید.

پروانه‌ای صدایت می‌کند
در فرصت صدا و خلاء.  که پیله‌وار   آهنگی را   انتظار کشیده‌ای
تا از لبی فرو تابد.
و تاب و توشت   بر ابریشم عبورش تصعید شود.

صورت و سکوت در آغوش هم
آیینه‌ای برابر آیینه‌ای
عکسی درون عکسی  واژه‌ای درون واژه‌ای
درک حضور   در نفس شبنمی که می‌لرزد
زیر نگاه نور.
آسایش است این و ثمر دادنِ گیاه است.
آزادی زمین است
تکثیر آن که می‌شنود  در گلوی آن که می‌گوید.
نقش صدا که از آب برمی‌آید   و فرو می‌رود در آب.
آبی درون چشمی و چشمی درون شب
و شب که در ماه آویخته است و
ماه که از گیسویی
گیسو که روی صندلی نیمه شب به اهتزاز در می‌آید
و می‌نوازد گل‌های مریمی را در گلدان آبی

بوی بهشت در نفس بی‌قرار
گلبرگ خواهش  در ساقۀ جوانِ پذیرش
حوا که دست می‌گشاید و  سیبی که از درون تابلویی بیرون می‌آید
و چرخ می‌خورد
و چرخ می‌خورد و ترس را به عشق بدل می‌کند.
دست شبانه
بر شانه‌ات که رو به خیابان پیر
وهمی بنفش را دنبال کرده است کز ناگهان فرو می‌افتد از پنجره
قوسی کز آن فرو آویخته است تاریکی 
و پنجره پایین می‌آید تا کف پیاده رو.

آنگاه راه می‌افتید
در سایه‌های آبی
و از بهار و تابستان می‌گذرید.
پیراهن بلند تعادل
در بارش ملایم صبح.
خود را نگاه می‌کند بیداری
در چشم خواب.
و خواب می‌رود پا به پای بیداری.

پروانه بال می‌زند و  می‌زند به آفتاب
نقشِ صدا که از آب باز می‌گردد..
این کیست.  کیست؟
کی گشته است رو به روی کی؟
پروانه‌ای که دایره در دایره
در وزن مردمک‌های بی‌تاب
تاب به تاب
در طلبت آمده است.

بالی که پلک‌های شب را
لرزانده است و حال دل آفتاب را می‌لرزاند.
نقش صدا که باز می‌گردد  می‌گردد
چندان که بر لبانی انگار کودکانه می‌نشیند
کآنجا
تابیده است بر حواشی دنیا.

لب‌ها که شادمانی را
بر بال‌های کوچک خویش سپرده است
و روی خط افق  گاه می‌رود.  و گاه می‌آید.
سر می‌نهد به بال نظر   می‌رهد
جسمی که آبروی زمین است. 
▨
محمد مختاری
از کتاب سحابیِ خاکستری
هشتم امرداد ۱۳۷۰
________
پی‌نوشت: متن منتشر شده در کتاب، با خوانش همسر شاعر، کم و بیشی‌هایی دارد.

محمد مختاری | گلدان آبی | با صدای همسرش، مریم حسین‌زاده

Collage JulienMarchal(Lost in Brain/Fog), Mokhtaari  ,AmirMaleki


چقدر باید در این دو متر جا ماند تا تحلیل جسم حد زبان را رعایت کند؟

چه تازیانه کف پا خورده باشد
چه از فشار خونی موروث در رنج بوده باشی
قرار جایش را می سپارد به بی قراری
که وقت و بی وقت
سایه به سایه
رگ به رگ
دنبالت کرده است تا این خواب
…
تظاهرات تورم را طی می کنم در گذر دلالان
سر چهار راه صدای درشت میپرسد
ویدئو مخرب تر است یا بمب اتم؟؟؟
مسیح هم که بیاید انگار صلیبش را باید حراج کند
صدای زنگ فلز در دندانهای طلا
وخارش کپک در لاله های گوش
نصیب نسلی که خیلی دیر رسیده است
نه سینما و نه مهمانی در تاریخ
هجوم کاشفانی با تاخیر حضور
هزار کس می آیند و هزار کس میروند
و هیچ کس هیچ کس را به خاطر نمی آورد
صدا همان که میشنوی نیست
سگ از سکوت به وجد می آید و دزد بر سر بام بلند سماع میکند با ماه
زبان عزیز تر است اکنون یا دهان؟
که سنگ راه دهان را هزار بار تمرین کرده است
صدا که میشکند
حرف که چرک میکند
جمله ها که نقطه چین میشوند
پیری یا بچه ای که خود را می کشد
تازه معنا روشن میشود
سگی که می افتاد در نمکزار و…این نمک که خود افتاده است
خلاف رای اوللالباب نیست که ماه رنگ عوض کرده باشد
یا شب مثل آزادی زنگ زند
گچ سفید جای سرت را نشان میدهد
که چند سالی انگار در اینجا می نشسته ای
و رد انکارت افتاده است
بر دیوار
یا شاید نقشی مانده است از تسلیمت
گذاری اصلا نا تمام
و تازه این بی تابی که هیچ چیز آرامش نمی کند
در التهاب درهایی که باز میشوند و درهایی که بسته میشوند
کتابهایی که باز میشوند و دستهایی که بسته میشوند
دستهایی که سنگها را میپرانند
و سارهایی که از درختها میپرند
درختهایی که دار میشوند
دهان هایی که کج میشوند
زبانهایی که لال مانی میگیرند
صدای گنگ و چشم انداز گنگ و خواب گنگ
و همهمه
که می انبوهد
می ترکد
رویا که تکه تکه میپراکند
دانشگاهی که حل میشود در زندانی و چشم اندازی که از هم میپاشد
خوابی که میشکند در چشم و چشم که میخ میشود در نقطه ای
ونقطه
که می ماند منگ در گوشه ای از کاسه سر
که همچنان غلت می خورد
غلت می خورد
غلت می خورد

"محمد مختاری"

#MohammadMokhtari  #Bikhaabi #بیخوابی  #محمدمختاری

محمد مختاری - بی خوابی

جنون رودابه  از فصل ششم منظومه ی ایرانی محمد مختاری 

جنون رودابه است اين سرزمين
هزار پرده فروهشته اند و می نگرند
و خاک وقتی آمخته شد
شغاد را
حتی از پشت زال برمی انگيزند.

محمد مختاری/         جنون رودابه است اين سرزمين/

متن کامل شعر را از لینک زیر بخوانید
http://echolalia.ir/insomnia/

نقاشی کاور: 
Let's talk - Gregory Radionov

اکولالیا

بی خوابی / محمد مختاری

در بخش پلی‌لیست‌ها می‌توانید شعرها را به تفکیک شاعر ببینید.
ــــــــــــ
پالایش و تنظیم شعرهای قدیمی، زمان‌بر و‌ طاقت‌فرساست. اگر از شعرها در پروژه‌ای استفاده می‌کنید، پیشاپیش از اینکه منبع آن را ذکر می‌کنید سپاسگزارم.
ــــــــــــــــ
پروژه‌ی «با صدای شاعر» در پلتفرم‌‌های زیر هم فعال است؛
▨ تلگرام
▨ اسپاتیفای
▨ اپل پادکست
▨ کست باکس
▨ شنوتو

محمد مختاری | گلدان آبی | با صدای همسرش، مریم حسین‌زاده

Schahrouz Kabiri