เรื่องของวิปัสสนากรรมฐานพูดแล้วมันยาว ย่อลงมาเหลือนิดเดียว 
ให้เรา “มีสติรู้กายรู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่น และเป็นกลาง” 
มีสติไปทำอะไร มีสติไปรู้กายรู้ใจ คือรู้รูป รู้นาม 
ไม่ต้องรู้ทั้งรูปทั้งนาม ไม่ต้องรู้ทั้งหมดหรอก 
รู้อารมณ์กรรมฐานอันใดอันหนึ่งที่เราถนัด 
จะรู้กายในกาย หรือเวทนาในเวทนา 
หรือจิตในจิต หรือธรรมในธรรม 
อะไรก็ได้ แต่มีจิตเป็นผู้รู้ 
แล้วทั้งหมดนั้น กายทั้งหมดจะไม่มีตัวเรา 
เวทนาทั้งหมดจะไม่มีตัวเรา 
สังขาร จิตสังขารทั้งหมดจะไม่มีตัวเรา 
สภาวธรรมทั้งหลาย ทั้งกุศล ทั้งอกุศลทั้งหลาย ก็จะไม่เป็นตัวเรา 
เฝ้ารู้เฝ้าดูเรื่อยๆ 
ฉะนั้น “มีสติรู้กายรู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่น และเป็นกลาง” 
คำว่าตามความเป็นจริงคือเห็นไตรลักษณ์ 
เพราะความจริงของรูปนามคือไตรลักษณ์ 
ถ้าไม่เห็นไตรลักษณ์ก็เรียกว่ายังไม่ได้ทำวิปัสสนา 
ฉะนั้นประโยคสั้นๆ นี้ล่ะที่หลวงพ่อรวมมาจาก 
หลักการปฏิบัติที่กว้างขวางมากมาย 
ถ้าพวกเราตีความตรงนี้แตก พวกเราทำวิปัสสนาได้แน่นอน



--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
20 มีนาคม 2564 ไฟล์ 640320 ซีดีแผ่นที่ 89

CD 89

ความสุขมีหลายระดับ :: หลวงพ่อปราโมทย์ 20 มี.ค. 2564

สนามรบของนักปฏิบัติมีอยู่ 4 แห่ง คือกาย เวทนา จิต ธรรม 
วิหารธรรม 4 อย่างนี้มีความหยาบ ความละเอียดที่แตกต่างกัน 
เวลาเราจะทำสงครามเราต้องรู้จักเลือกชัยภูมิ 
ว่าชัยภูมิอันไหนที่เราได้เปรียบ 
ไม่ใช่นึกจะรบตรงไหนก็ไปรบ อันนั้นโง่
ชัยภูมิในการรบของเราก็คือกาย เวทนา จิต ธรรมนี้ 
แล้วเราจะเลือกอย่างไร 
ถ้าสติ สมาธิเดิมของเราหยาบ 
ไม่ค่อยมีสติ ไม่ค่อยมีสมาธิ 
เราก็ต้องใช้อารมณ์กรรมฐานที่หยาบ เลือกสมรภูมิที่หยาบๆ 
ถ้าสติ สมาธิของเรามันสะสมมาดีแล้ว 
เราก็เลือกสมรภูมิ เลือกชัยภูมิที่ละเอียด 
คือทำกรรมฐานอย่างละเอียดได้ 
กาย เวทนา จิต ธรรม 
เป็นกรรมฐานที่ตั้งแต่หยาบที่สุด จนถึงละเอียดที่สุด 

ถ้าจิตของเรามีสมาธิ แล้วก็มีสติไม่มากพอ 
เราเลือกกรรมฐานที่หยาบ คือดูกาย 
กายนี่เป็นของหยาบที่สุด 
อย่างขณะนี้เรายืน หรือเราเดิน หรือเรานั่ง หรือเรานอนรู้ไหม 
ก็แค่รู้เท่านั้นเอง มันยากไหมที่จะรู้ว่าตอนนี้นั่งอยู่ 
ถ้าตอนนี้นั่งอยู่ยังรู้สึกยาก เพี้ยนแล้ว 
แต่ถามว่าตอนนี้จิตลึกๆ เลย มีกุศลหรืออกุศล 
ชักยาก ตอบยากแล้ว 
แต่ขณะนี้หายใจออก ขณะนี้หายใจเข้า 
ขณะนี้ยืน เดิน นั่ง นอน ขณะนี้เคลื่อนไหว 
ขณะนี้หยุดนิ่ง มันเป็นของหยาบๆ 
ถ้าใส่ใจสักนิดหนึ่ง มันก็รู้ได้


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
3 เมษายน 2564 ไฟล์ 640403 ซีดีแผ่นที่ 89

เลือกชัยภูมิให้เหมาะ :: หลวงพ่อปราโมทย์ 3 เม.ย. 2564

ดูจริตนิสัยเรา 
ถ้าเราเป็นพวกโลภมาก อยากมาก เรียกว่าตัณหาจริต 
สติปัฏฐานที่เหมาะกับพวกตัณหาจริตก็คือ ดูกายหรือเวทนา 
ถ้าพวกเจ้าความคิดเจ้าความเห็น เรียกว่า พวกทิฏฐิจริต 
สิ่งที่เหมาะสมก็คือจิตตานุปัสสนาและธัมมานุปัสสนา 

อุบายในการปฏิบัตินี่หลากหลาย นับจำนวนไม่ถ้วน 
เรียกกุศโลบาย อุบายที่ฉลาดในการฝึกกรรมฐาน 
อุบายนั้นทางใครทางมัน 
แต่หลักของการปฏิบัติมีทางเดียวที่พระพุทธเจ้าสอน
คือ อริยมรรคมีองค์ 8 ไม่มีทางที่สอง
แต่ในอริยมรรคแต่ละตัวๆ มันก็มีวิธีที่จะพัฒนาขึ้นมา 
อย่างสัมมาสติทำอย่างไรเราจะเกิดสติ 
บางคนเกิดสติเพราะเจริญกายานุปัสสนา 
บางคนเกิดสติเพราะเจริญเวทนานุปัสสนา 
บางคนเกิดสติเพราะเจริญจิตตานุปัสสนา 
บางคนก็ขึ้นธัมมานุปัสสนา 
พอสติถูกต้อง สมาธิที่ถูกต้องก็เกิด 
ถ้าได้สัมมาสติเมื่อไหร่ ก็ได้สัมมาสมาธิควบกันมาอย่างนั้น 
แล้วทำให้มาก เจริญให้มาก 
ต่อไปก็สัมมาญาณะ ความรู้ถูกความเข้าใจถูกก็เกิดขึ้น 
มีความรู้ถูก มีความเข้าใจถูกเกิดขึ้น ก็เกิดสัมมาวิมุตติ เกิดมรรคเกิดผล 


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
4 เมษายน 2564 ไฟล์ 640404 ซีดีแผ่นที่ 89

กรรมฐานถูกจริตเหมือนยาถูกโรค :: หลวงพ่อปราโมทย์ 4 เม.ย. 2564

[คลิปสั้น] การปฏิบัติธรรมมี 2 ขั้นตอนเท่านั้น หลวงพ่อปราโมทย์​ ปาโมชฺโช 28 มี.ค. 64 (640328)

[คลิปสั้น] สมาธินำปัญญา หลวงพ่อปราโมทย์​ ปาโมชฺโช 10 เม.ย. 64 (640410)

[คลิปสั้น] ปัญญานำสมาธิ หลวงพ่อปราโมทย์​ ปาโมชฺโช 10 เม.ย. 64 (640410)

การปฏิบัติมี 3 แนวทางหลักๆ 
ใช้สมาธินำปัญญา ใช้ปัญญานำสมาธิ 
ใช้สมาธิและปัญญาควบไปด้วยกัน 

ฉะนั้นเวลาเราไปเจอครูบาอาจารย์
องค์นี้ท่านสอนอย่างนี้ เรา 
เอ๊ะ ทำไมสอนไม่เหมือนองค์นี้อะไรอย่างนี้ 
ก็สอนกันคนละเรื่อง สอนคนละเส้นทาง 
ท่านมาทางไหนท่านก็ชอบสอนทางนั้น 
ถนัดอย่างไรก็สอนอย่างนั้น 
ฉะนั้นถ้าเราภาวนาเป็นเราก็จะไม่สงสัย เราฟังเราก็เข้าใจ 
แต่ถ้าเราเรียนของเราแคบๆ ก็ไม่เข้าใจของคนอื่น


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
10 เมษายน 2564 ไฟล์ 640410 ซีดีแผ่นที่ 89

การปฏิบัติ 3 แนวทาง :: หลวงพ่อปราโมทย์ 10 เม.ย. 2564

[คลิปสั้น] ทำเหตุมากก็มีผลมาก หลวงพ่อปราโมทย์​ ปาโมชฺโช 18 เม.ย. 64 (640418)

สติสำคัญมาก 
ขาดสติคือขาดการปฏิบัติ มีสติคือมีการปฏิบัติ 
จะทำสมถะก็ต้องมีสติ จะทำวิปัสสนาก็ต้องมีสติ 
แต่ทำวิปัสสนาก็ต้องสติบวกปัญญา 
บวกสมาธิ บวกปัญญาเข้าไป 
ถ้าเราขาดสติตัวเดียว ก็ไม่ได้ภาวนาแล้ว หลง ลืม 
จุดเริ่มต้นที่เราจะฝึกกัน ฝึกให้มันมีสติไว้ 
หายใจออกรู้สึกตัว หายใจเข้ารู้สึกตัว 
ยืน เดิน นั่ง นอน รู้สึกตัวไป เคลื่อนไหว หยุดนิ่ง รู้สึกตัวไป 
ถ้าขาดความรู้สึกตัว ขาดสติ 
ให้เรารู้สึกตัวเนืองๆ ฝึกทุกวันๆ 
เวลาต้องการให้จิตสงบ ให้จิตได้พักผ่อน 
หรือจะฝึกให้จิตตั้งมั่น 
คือเรื่องของการฝึกสมาธิทั้งหลาย ก็ต้องอาศัยสติ

พระพุทธเจ้าถึงสอนสติปัฏฐาน 
สติปัฏฐานในเบื้องต้นนั้นเป็นไปเพื่อความมีสติ 
สติปัฏฐานในเบื้องปลายเป็นไปเพื่อความมีปัญญา 
ฉะนั้นในสติปัฏฐานนี้ครอบคลุม
ทั้งสมถกรรมฐานทั้งวิปัสสนากรรมฐาน ด้วยการฝึกสติ


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
17 เมษายน 2564 ไฟล์ 640417 ซีดีแผ่นที่ 89

ขาดสติคือขาดการปฏิบัติ :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 17 เม.ย. 2564

สมาธิของพระพุทธเจ้าไม่หลงอารมณ์ 
ตั้งมั่นอยู่เหนืออารมณ์ 
เหมือนดูมาจากที่สูง ยืนอยู่บนตึก 
เห็นรถวิ่งไปวิ่งมาอยู่ในถนน 
ตัวไม่หล่นลงไปอยู่ในถนน 
รถไม่ได้มีคันเดียวใช่ไหม 
เดี๋ยวคันนั้นมา เดี๋ยวคันนี้มา เปลี่ยนไปเรื่อยๆ 
สมาธิของพระพุทธเจ้า จะเห็นความเปลี่ยนแปลงของอารมณ์ 
ไม่ใช่สงบนิ่งอยู่ในอารมณ์อันใดอันหนึ่ง 
ถ้าเราแยกแยะไม่ออก ก็ไม่เข้าใจหรอก 
ทำไมทำสมาธิแล้วไม่ได้มรรคผล 
ทำไมสมาธิของพระพุทธเจ้าได้มรรคได้ผล 
ก็ต้องค่อยๆ ฝึกเอา ค่อยๆ สังเกตเอา 
ถ้าเราให้ความสำคัญกับอารมณ์เป็นหลัก 
เราจะได้สมาธิชนิดสงบ 
ถ้าเราให้ความสำคัญกับจิตใจของตนเอง 
เราจะได้สมาธิชนิดตั้งมั่น 


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
18 เมษายน 2564 ไฟล์ 640417 ซีดีแผ่นที่ 89

สมาธิที่ไม่หลงอารมณ์ :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 18 เม.ย. 2564

เราพยายามภาวนา ไม่โทษคนอื่น ไม่โทษสิ่งอื่น 
ให้รู้กิเลสตัวเองไว้ นี่คือศัตรูตัวสำคัญของเรา 
เราก็สู้มันไปด้วยสติ ด้วยปัญญา ไม่ได้สู้ด้วยวิธีที่โง่งมงาย 
คนสู้กิเลสก็มี แต่บางทีสู้ด้วยความงมงาย 
คิดว่าจะสู้กิเลส ทำวิธีนี้ๆ ตัดหัวนี้สู้กิเลส 
ถ้ามันมีหัวอยู่มันก็ยังคิดอยู่ 
ตัดหัวทิ้งไม่ต้องคิด กิเลสจะได้ไม่ต้องเกิด
อันนั้นไม่ฉลาดเลย ได้ทำลายสิ่งที่มีคุณค่า 
ทำลายโอกาสของตัวเองที่จะพัฒนาตัวเอง

ส่วนใหญ่เท่าที่ครูบาอาจารย์ท่านเคยบอกมา 
พวกฆ่าตัวตายตกนรก ไม่มีข้อยกเว้นว่าใครฆ่าตัวตาย 
ไม่มีข้อยกเว้นว่าถ้าคนระดับนี้ฆ่าตัวตายไม่ตกนรก 
ส่วนใหญ่ฆ่าตัวตายก็ต้องรับกรรม ตกนรกไป 
บางทีมีชีวิตอยู่มีความทุกข์ มีความทุกข์ก็ไปฆ่าตัวตาย 
ฆ่าตัวตายเสร็จแล้วมันก็เดินร้องไห้ไปเรื่อยๆ มันตกนรกแล้วล่ะ 
แต่นรกนั้นมันไม่ได้ถูกใครขัง 
นรกมันอยู่ที่จิตของตัวเอง 
สร้างภพตายซ้ำตายซากอยู่อย่างนั้น 
วนๆๆ แล้วฆ่าตัวตายซ้ำๆๆๆ ไปเรื่อยๆ 
ฉะนั้นมันไม่มีข้อดีให้กับใครหรอก 
ถ้ามันมีข้อดีพระพุทธเจ้าต้องสอนไว้แล้ว ว่าให้เราไปฆ่าตัวตายเสีย 
นี่ท่านไม่ได้สอน ท่านบอกมันเป็นบาป ใครทำก็บาปทั้งนั้น


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
24 เมษายน 2564 ไฟล์ 640424 ซีดีแผ่นที่ 89

ฆ่าตัวตายอย่างไรก็บาป :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 24 เม.ย. 2564

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง

[คลิปสั้น] ปัญญานำสมาธิ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 10 เม.ย. 64 (640410)

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช

[คลิปสั้น] ปัญญานำสมาธิ หลวงพ่อปราโมทย์​ ปาโมชฺโช 10 เม.ย. 64 (640410)

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช

[คลิปสั้น] ปัญญานำสมาธิ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 10 เม.ย. 64 (640410)